پارگی دیسک کمر یکی از رایج‌ترین اختلالات مربوط به ستون فقرات است که افراد زیادی را در سراسر دنیا درگیر می‌کند. اغلب افرادی که دچار پارگی دیسک کمر می‌شوند، تصور می‌کنند با استراحت مطلق به زودی بهبود می‌یابند و می‌توانند به زندگی روزمره و فعالیت‌های سابق خود برگردند، اما آیا واقعا این‌طور است؟ آیا پارگی دیسک کمر با استراحت مطلق خوب می‌شود؟ ادامه مطلب را دنبال نمایید تا پاسخ این سوال را دریافت کنید. با ما همراه باشید.
پارگی دیسک کمر
ستون فقرات انسان دارای تعدادی مهره می‌باشد که بین هریک از آن‌ها صفحه‌ای از جنس غضروف وجود دارد که مانند ضربه‌گیر عمل می‌کند. این صفحات از دو لایه داخلی و خارجی تشکیل می‌شوند. لایه داخلی شامل ماده‌ای نرم و ژله‌ای مانند هستند که در داخل پوسته‌ای سخت قرار دارد. زمانی که لایه خارجی دیسک به دلایلی چون افزایش سن، فرسودگی، ضربه و … آسیب ببیند، دچار پارگی شده و در نهایت ژل درون هسته از دیواره خود خارج می‌شود. خارج شدن این ژل باعث فشار بر روی اعصاب شده و مشکلاتی را برای انسان ایجاد می‌کند.
درد ناحیه کمر و سیاتیک از جمله رایج‌ترین علائم دیسک کمر است که گاهی اوقات شدت بسیار زیادی داشته و باعث مختل شدن زندگی و فعالیت‌های روزمره انسان می‌گردد. درمان پارگی دیسک کمر روش‌های متعددی دارد که با توجه به سن بیمار، وضعیت جسمانی او و شدت آسیب واردشده برای بیمار تجویز می‌گردد. در صورتی که پارگی دیسک شدت زیادی نداشته باشد، با کمی استراحت، حرکات ورزشی و درمان‌هایی چون ماساژ، گرمادرمانی، سرمادرمانی و … بهبود می‌یابد، اما در برخی مواقع دیسک شدت زیادی داشته و نیاز به درمان‌های جدی‌تری چون جراحی دارد.
میزان استراحت لازم برای بهبود دیسک کمر
بسیاری از افراد پس از این که دچار کمردرد می‌شوند، تمام کار و زندگی خود را تعطیل کرده و دائما به استراحت می‌پردازند. این افراد فکر می‌کنند باید به طور مداوم دراز بکشند و هیچ حرکت و فعالیتی نداشته باشند تا زمانی که بهبود یابند، اما این طور نیست!
استراحت برای درمان پارگی دیسک کمر، میزان خاصی دارد که برای بیماران مختلف با توجه به شرایطشان، متفاوت است. استراحت باید به همراه حرکات ورزشی و نرمش‌هایی باشد که طبق دستور پزشک و متخصصین فیزیوتراپی انجام می‌شود.
در ۴۸ ساعت اول پس از پارگی دیسک، بیمار درد بسیار زیادی دارد و شرایط بدی برای او ایجاد می‌گردد. اغلب افراد در این مواقع با اسپاسم عضلانی شدید مواجه می‌شوند. این اسپاسم باعث می‌شود تا نتوانند فعالیت‌های خود را به طور عادی انجام دهند و چاره‌ای جز استراحت کردن ندارند. اگر بیمار در این شرایط قرار داشته باشد، معمولا به او توصیه می‌شود تا برای تسکین درد، استراحت کند و بدن خود را در حالت مناسبی قرار دهد تا درد کمتری داشته باشد. در این مواقع بهتر است وسایل موردنیازتان را در نزدیکی خودتان قرار دهید و تا جایی که می‌توانید کمتر تکان بخورید. تشکی مناسبی را برای خوابیدن انتخاب کنید و بدن خود را نیز در حالت مناسبی قرار دهید. البته این نوع استراحت تنها تا دو روز مجاز است.
استراحت مطلق به مدت طولانی باعث می‌شود تا متابولیسم بدن کند شده و جریان خون نیز کاهش پیدا کند. کاهش جریان خون باعث تجمع مواد سمی در ناحیه آسیب‌دیده شده و در نهایت دردناک می‌گردد. گردش نامناسب خون فرآیند ترمیم را دچار اختلال کرده و انجام آن را به تاخیر می‌اندازد. به همین دلیل معمولا از بیماران خواسته می‌شود تا بیش از دو روز در بستر نباشند و تا جایی که برایشان امکان دارد هرچه سریع‌تر از جای خود بلند شوند و حرکات آرامی را انجام دهند. انجام حرکات نرمشی، حتی راه رفتن آرام، باعث کنترل جریان خون شده و روند تسکین درد و ترمیم ناحیه آسیب‌دیده را بهبود می‌بخشد.
تاثیر استراحت مطلق بر روی دیسک کمر
همان‌طور که در بالا اشاره شد، استراحت مطلق تنها ۴۸ ساعت مجاز است. دراز کشیدن و به پشت خوابیدن طولانی مدت باعث بدتر شدن شرایط جسمانی فرد شده و تغییرات منفی را در بدن او ایجاد می‌کند. در واقع می‌توان گفت استراحت مطلق تاثیرات منفی بر روی دیسک کمر دارد که عبارتند از:
- ضعیف شدن عضلات: استراحت مطلق به مدت طولانی باعث تضعیف عضلات باز کننده و چرخاننده ستون فقرات شده و توانایی آن در تحمل وزن بدن و پایداری کمر را کاهش خواهد داد.
- تغییر اندازه دیسک: افزایش اندازه دیسک، تاثیر منفی دیگری است که در این شرایط برای فرد ایجاد می‌شود. زمانی که فرد به مدت طولانی به پشت دراز می‌کشد، مایع در نقطه‌ای از ستون فقرات جمع شده و باعث تورم و فشار بر روی ناحیه موردنظر می‌گردد که در نهایت به تغییر اندازه دیسک می‌انجامد. تغییر اندازه دیسک، آسیب‌دیدگی ستون فقرات و کاهش میزان چرخش مهره‌ها را به دنبال دارد.
- تغییرات بیومکانیک ستون فقرات: تغییر شکل ستون فقرات از جمله آسیب‌های دیگری است که در اثر استراحت مطلق به ستون فقرات وارد می‌شود. خوابیدن طولانی مدت باعث تغییر انحنای قسمت پایینی کمر شده و آن را صاف خواهد کرد که در نهایت تغییراتی را در ساختار مکانیکی طبیعی ستون فقرات ایجاد می‌کند.
- سفتی عضلات: استراحت کردن و دراز کشیدن برای مدت طولانی باعث سفتی عضلات شده و علائم پارگی دیسک کمر را تشدید خواهد کرد. هرچه تحرک کمتر باشد، انجام فعالیت‌ها و حرکات کمر مانند خم شدن، سخت‌تر خواهد بود.
- اختلال در عملکرد گوارشی: کاهش فعالیت بدن باعث اختلال در عملکرد دستگاه گوارشی می‌شود که در نهایت ضعف بیشتر بدن را به دنبال خواهد داشت.
فعالیت‌های مناسب برای دیسک کمر
همان‌طور که گفتیم، افرادی که دچار پارگی دیسک می‌شوند نباید به طور دائم در رختخواب باشند و هیچ فعالیتی انجام ندهند. فعالیت‌های مناسب و حرکات ورزشی سبک نه تنها ضرری برای این افراد ندارد، بلکه باعث بهبودی و تقویت ستون فقرات نیز می‌شود. در صورتی که درد شدیدی دارید و نمی‌توانید فعالیتی انجام دهید، می‌توانید از روش‌هایی چون بی‌حسی موضعی، ماساژ، آب‌درمانی، سرمادرمانی و گرمادرمانی برای تسکین درد استفاده نمایید. بهتر است مجموعه‌ای از برنامه‌های ورزشی را با کمک متخصصین فیزیوتراپی آماده کنید و در طول روز زمانی را به آن اختصاص دهید. فعالیت‌هایی که در طول این مدت می‌توانید انجام دهید شامل:
- تمرینات کششی عضلات همسترینگ
- حرکات مربوط به بخش پایینی کمر
- حرکات یوگا برای تسکین درد کمر
دقت داشته باشید انجام این فعالیت‌ها باید باعث تسکین درد شوند. بنابراین، اگر به صورت ناگهانی دچار درد شدید، بلافاصله از ورزش کردن دست بکشد و این مورد را با پزشک خود در میان بگذارید.
در این بخش در مورد استراحت مطلق و تاثیر آن بر روی پارگی دیسک کمر صحبت کردیم. همان‌طور که خواندید، استراحت مطلق نه تنها باعث بهبودی بیماری نمی‌گردد، بلکه وضعیت جسمانی فرد را نیز بدتر می‌کند. فردی که دچار دیسک کمر شده است باید فعالیت‌های آرامی را نیز در کنار استراحت کردن دنبال کند تا دچار ضعف عضلانی نگردد. در واقع راه رفتن و انجام فعالیت‌های ورزشی سبک باعث تقویت ستون فقرات شده و روند بهبودی را سرعت می‌بخشد.
در نظر داشته باشید که برای تسکین درد و بهبودی هرچه سریع‌تر باید تغییراتی را نیز در سبک زندگی خود ایجاد کنید. در زمان خواب وضعیت بدنی خود را در حالت مناسبی قرار دهید و از تشک مناسب برای درمان دیسک کمر استفاده نمایید.
نظرات