سر و گردن علاوه بر مغز، از اعصاب، رگ های خونی و ماهیچه ها تشکیل شده است. وقتی درد در ناحیه سر را احساس می کنیم ؛ در خود مغز اتفاقی رخ نمی دهد. بلکه مغز این پیام را دریافت می کند که در سایر اعضای سر، مشکلی پیش آمده که باعث درد در سر می شوند. به عنوان مثال ممکن است در اثر تورم عضلات یا رگ های خونی، آن ها سفت شوند ؛ در نتیجه این موارد یا تغییرات دیگر، اعصاب اطراف را تحریک می کنند؛ یا اینکه به آن ها فشار وارد می کنند. این فرایند باعث می شود مغز پیام های درد دریافت کند و حس سردرد ایجاد شود. اغلب سردرد ها مانند درد در ناحیه پشت سر تسکین می یابند و جای نگرانی نیست.
در این مقاله، درد در پشت سر را بررسی می کنیم. عواملی که علت آن است و راه های درمان را به طور کامل توضیح داده ایم. با ما همراه باشید.
چرا پشت سرم درد می کند؟
در ابتدا این نکته را بدانید که سردرد گاهی خود دلیل اصلی درد است اما دربرخی موارد ناشی از مشکلات در قسمت های دیگر بدن می باشد. درد در پشت سر، در اغلب موارد تسکین می یابد. اما بهتر است ابتدا ریشه ی مشکل را پیدا کنید. از قرار گرفتن بدن در وضعیت های مختلف تا انواع سردرد می توانند علت این درد باشند. در ادامه دلایل شایعی که درد در پشت سر را به وجود می آورند؛ همراه علائم و درمان مورد بررسی قرار داده ایم. عبارت اند از:
۱.سردرهای تنشی
سردردهای تنشی یا کششی (TTH) معمولاً باعث درد پیشانی می شوند ، اما در عین حال شایع ترین علت درد در پشت سر هستند. آنها می توانند تا ۷ روز دوام بیاورند ، اما همچنین می توانند کوتاه مدت باشند و در کمتر از ۳۰ دقیقه طول می کشد. علائم سردرد تنشی عبارتند از:
- احساس سفت شدن در پشت یا جلوی سر
- درد خفیف تا متوسط اما گاهی شدید می شود.
- این سردرد با ورزش بدتر نمی شود.
- بدون حالت تهوع و استفراغ رخ می دهد.
سردردهای تنشی چگونه درمان می شوند؟
معمولا قرص هایی مانند آسپرین یا استامینوفن سردردهای تنشی را تسکین می دهد. در صورت بروز شدت بیشتر ، اصلاح سبک زندگی و روش های درمانی به کاهش شدت و مدتی که طول می کشد، کمک می کند. گزینه های درمان عبارتند از:
- تکنیک های آرام سازی
- رفتار درمانی شناختی
- ماساژ
- فیزیوتراپی
علل و پیشگیری
علت اصلی TTH در حال حاضر مشخص نیست ، اما چندین عامل محرک بالقوه هستند. این عوامل شامل وارد زیر می باشد:
- فشار روانی
- خستگی شدید و طولانی
- کمبود خواب
- گشنگی زیاد
- وضعیت بد بدن
- آرتروز
- درد سینوس
- آب کافی ننوشیدن
۲. میگرن
سردردهای میگرنی، نوع متداولی از سردردهای مکرر است که اغلب از دوران کودکی شروع می شود و با افزایش سن بر تعداد و شدت آن افزوده می شود. تعداد آن در بزرگسالی می تواند به چندین بار در هفته هم برسد . بیشتر در زنانی که گروه سنی ۳۵ تا ۴۵ سال دارند، رخ می دهد. علائم رایج میگرن عبارتند از:
- ضربان شدید درد در یک طرف سر
- تهوع و استفراغ
- اختلال بینایی
- افزایش حساسیت به نور ، سر و صدا و بو
- حساسیت عضلات و پوست حساس
- از چند ساعت تا چند روز طول بکشد.
- فعالیت بدنی باعث بدتر شدن آنها می شود.
چه عواملی باعث بروز سردردهای میگرنی می شود؟
علت بروز این سردرد می تواند در هر فرد متفاوت باشد. این عوامل ممکن است عاطفی ، جسمی ، محیطی ، غذایی یا دارویی باشند.مواد التهابی که باعث حسگرهای درد در رگهای خونی و اعصاب سر می شوند نیز، ممکن است باعث میگرن شوند. برخی از آن ها شامل موارد زیر می باشد:
- فشار روانی
- تغییرات قاعدگی یا سایر هورمون ها
- اضطراب یا افسردگی
- نورهای زیاد و شدید ، صداهای بلند یا بوی شدید
- کمبود غذا
- خواب ناکافی
- انواع خاصی از غذا ، مانند پنیر ، شکلات و کافئین
- مصرف قرص ضد بارداری
چگونه درمان می شوند؟
برای درمان میگرن فرد باید از داروهای مسکن مانند آسپرین یا استامینوفن استفاده کند و در یک اتاق تاریک استراحت کند. اگر مسکن های طبیعی موثر واقع نشوند ، پزشک داروهای ضد میگرن تجویز کند که به عنوان تریپتان شناخته می شوند. این داروها باعث کوچک شدن و انقباض رگهای خونی می شوند که برخی از تغییرات مغز را که باعث میگرن می شوند ، برعکس می کند. هرچه فرد زودتر تحت درمان قرار گیرد ، درمان آن موثرتر خواهد بود.
چگونه می توان از سردردهای میگرنی جلوگیری کرد؟
افراد می توانند اقدامات خاصی را برای کاهش خطر میگرن انجام دهند. عبارت اند از:
- مصرف به موقع داروهایی که به طور خاص برای پیشگیری از میگرن توسط پزشک تجویز شده است.
- پیشگیری با مصرف منظم داروهایی که معمولاً برای صرع ، افسردگی یا فشار خون بالا برایتان تجویز شده است.
- مدیریت استرس و فشارهای روانی که ذهنتان را درگیر کرده است.
- داشتن آرامش و ورزش کردن را جزو هدف هایتان قرار دهید.
- دوری از عواملی که باعث میگرن می شود به عنوان پرهیز از غذاهای خاصی که به آنها واکنش می دهید یا قرار نگرفتن در محیط های خیلی شلوغ که اذیتتان می کند.
- هورمون درمانی
۳. استفاده بیش از حد داروهای مسکن یا همان سردرد برگشتی
اگر فردی بیش از حد از داروهای تسکین درد استفاده کند ، ممکن است سردردهای بیش از حد با دارو یعنی (MOH) در او ایجاد شود. سردردهای MOH به سردردهای برگشتی نیز معروف هستند. استفاده گاه به گاه از تسکین درد مشکلی ایجاد نمی کند. اما اگر فردی بیش از دوبار در هفته، در طول یک دوره طولانی مدت داروی تسکین درد مصرف می کند ،دچار سردرهای برگشتی می شود. علائم اصلی عبارتند از:
- سردردهای مداوم ، تقریباً روزانه
- احساس درد بدتر هنگام بیدار شدن از خواب
- شروع مجدد سردرد پس از قطع مصرف مسکن.
سایر مشکلات مرتبط با MOH عبارتند از:
- خواب آلودگی
- حالت تهوع
- اضطراب
- تحریک پذیری
- کمبود انرژی
- ضعف جسمی
- بی قراری
- مشکل در تمرکز
- افسردگی
چگونه این سردرهای برگشتی درمان می شود؟
بهترین درمان برای این نوع سردرد، اغلب کاهش یا قطع مصرف داروهای تسکین دهنده درد می باشد. سردرد در ابتدا بدتر می شود اما به سرعت برطرف می شود. بعد از برطرف شدن فرد می تواند دوباره از داروهای مسکن استفاده کند اما مجددا بیش از اندازه مصرف نکنید. در موارد شدیدتر، باید به پزشک مراجعه شود. معمولا پزشک برای شکستن چرخه استفاده از تسکین درد، از درمان فیزیکی یا رفتاری استفاده می کند. برای برخی از داروها مانند مواد افیونی ، پزشک باید کاهش تدریجی دوز را توصیه کند ، زیرا قطع فوری برخی از داروها می تواند خطرناک باشد.
۴. نورالژی پس سری
نورالژی پس سری نوعی سردرد متمایز و کمتر شایع است که تمایل دارد از قاعده گردن شروع شود و تا پشت سر و سپس در پشت گوش گسترش یابد. گاهی مربوط به آسیب یا تحریک اعصاب پس سری باشد ، که از پشت گردن تا پایه پوست سر کشیده می شود. بیماری های زمینه ای ، تنش گردن یا سایر عوامل ناشناخته نیز، می توانند باعث آسیب یا تحریک شود. درد در نورالژی پس سری می تواند شدید باشد. علائم دیگر عبارتند از:
- درد و سوزش مداوم
- دردهای متناوب یا تکان دهنده
- درد اغلب در یک طرف سر است و می تواند با حرکت دادن گردن ایجاد شود
- حساسیت در پوست سر
- حساسیت به نور
سردردهای نورالژی پس سری چگونه تشخیص می یابد؟
به دلیل شباهت علائم با سردردهای دیگر، فرد مبتلا یا متخصص پزشکی نورالژی پس سری را با سردرد میگرنی یا نوع دیگری از سردرد اشتباه کند. یکی از ویژگی های بارز نورالژی پس سری، بروز درد پس از وارد آوردن فشار به پشت گردن و پوست سر می باشد. گاهی اوقات ، پزشک می تواند با تزریق ماده بی حسی موضعی نزدیک به اعصاب پس سری ، نورالژی پس سری را تشخیص دهد و یک بلوک عصبی موقتی ایجاد کند. اگر درد کاهش یابد ، پزشک احتمالاً نورالژی پس سری را تشخیص می دهد. از آنجا که نورالژی پس سری می تواند علامت سایر اختلالات باشد ، ممکن است پزشک سایر موارد زمینه ای را نیز بررسی کند.
علت های به وجود آمدن این نوع سردرد چه می باشند؟
دلایل احتمالی ، عبارتند از:
- آسیب به ستون فقرات یا دیسک ها
- آرتروز
- تومورها
- نقرس
- آسیب عصبی ناشی از دیابت
- التهاب رگهای خونی
- عفونت
چگونه سردردهای نورالژی پس سری، درمان می شوند؟
استفاده از کمپرس های گرم ، استراحت ، ماساژ ، فیزیوتراپی و مصرف داروهای ضد التهابی مانند آسپرین یا ناپروکسن می تواند به کاهش سطح درد کمک کند. اگر درد شدید باشد ، پزشک برای فرد مبتلا به نورالژی پس سری، از داروهای شل کننده عضلات دهان یا داروهای انسداد اعصاب استفاده می کند. برای دردهای شدیدتر ، متخصص پزشکی ممکن است یک داروی بی حسی موضعی یا استروئید را تجویز کند. در موارد نادر ، فرد مبتلا برای کاهش فشار بر اعصاب یا مسدود کردن پیام های درد به این قسمت از بدن ، به جراحی نیاز پیدا می کند.
۵. سردردهای ناشی از ورزش
سردردهای ناشی از ورزش در نتیجه فعالیت بدنی شدید رخ می دهد. آنها به طور ناگهانی در حین یا بلافاصله بعد از ورزش شروع می شوند و به سرعت شدید می شوند. طیف گسترده ای از تمرینات از وزنه برداری یا دویدن گرفته تا رابطه جنسی یا فشار آوردن شدید در توالت می تواند این درد را تحریک کند. علائم این نوع سردر شامل یک درد ضربان دار در دو طرف سر است که می تواند از ۵ دقیقه تا ۲ روز ادامه داشته باشد. این سردردها معمولاً وقایع منفردی هستند و ممکن است علائمی مانند میگرن نیز ایجاد کنند.
بررسی راه های پیشگیری
علت اصلی این سردردها مشخص نیست. آنها معمولاً فقط برای ۳ تا ۶ ماه اتفاق می افتند. روش های جلوگیری از آنها عبارتند از:
- مصرف داروی تسکین درد قبل از ورزش
- پرهیز از فعالیت شدید
- گرم شدن به درستی قبل از ورزش
- نوشیدن مایعات کافی
- خوردن غذاهای مقوی
- خواب کافی
درمان نیز شامل استفاده از داروهای تسکین دهنده درد طبیعی سردرد ، مانند آسپیرین یا استامینوفن می باشد.
خلاصه
سردرد نوعی درد شایع در عموم مردم می باشد. سردرها می توانند کیفیت زندگی و توانایی فرد در انجام کارهای روزمره را تحت تأثیر قرار دهند. بسیاری از سردردها بدون درمان از بین می روند ، اما برخی از آنها دلایل جدی تری دارند. هر کسی که نگران درد پشت سر خود است ، باید به دنبال مشاوره پزشکی باشد. اگر یک دلیل اساسی وجود دارد که نیاز به رسیدگی دارد ، بهتر است این کار را در اسرع وقت انجام دهید.
نظرات