تنگی مجرای نخاعی یکی از عارضههای ستون فقرات است که میتواند بسته شخص و محل درگیری علائم مختلفی داشته باشد. شاید برای شما هم پیشآمده باشد که دچار درد در ناحیه در ناحیه کمر و بی حسی دستوپاها شدهاید و علت آن را نمیدانید. در ادامه ما را همراهی کنید تا در مورد تنگی مجرای نخاعی و درمان آن یعنی جراحی تنگی کانال نخاعی چیست بیشتر بدانید.
تنگی کانال نخاعی چیست
تنگی کانال نخاعی (Spinal Canal Stenosis) عارضهای در ستون مهرهها است که عامل ایجاد درد در گردن و یا اندامهای تحتانی مانند باسن و ران و… میشود. تنگی ستون فقرات وقتی اتفاق میافتد که یک یا چند دهانه استخوانی (فروامینا) در ستون فقرات شروع به باریک شدن و کاهش فضای اعصاب میکند. این فرایند میتواند در کانال نخاعی (جایی که نخاع از مرکز پایین میرود) و / یا در فروامین بین مهرهای که اعصاب نخاعی از کانال نخاع خارج میشوند، رخ دهد. بسته به محل و میزان باریک شدن باگذشت زمان، عصب نخاعی یا نخاع ممکن است فشرده شود و باعث درد، سوزن شدن، بیحسی و / یا ضعف شود.
علائم تنگی مجرای نخاع
تنگی ستون فقرات میتواند تا حد زیادی در افراد متفاوت باشد. علائم و نشانهها ممکن است شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
درد
این درد ممکن است راکد و محدود به گردن یا قسمت تحتانی کمر باشد، یا ممکن است یک درد مانند الکتریکی باشد که به بازو یا پا (پا) تابیده میشود. درد ممکن است باگذشت زمان متفاوت باشد، احتمالاً در طی برخی فعالیتها پخش میشود. گاهی اوقات درد بیشتر از احساس سوزن سوزن شدن است.
تهی بودن
کاهش احساس یا بی حسی کامل ممکن است در بازو، پا و یا سایر نواحی بدن ایجاد شود.
ضعف
کاهش قدرت یا مشکلات مربوط به هماهنگی ممکن است در بازو، پا و یا سایر قسمتهای بدن تجربه شود. فشرده شدن شدید نخاع که به عملکرد روده و مثانه مربوط میشود و باعث اختلال در این اندامها میشود. تنگی ستون فقرات همیشه باعث درد نمیشود. اگرچه نادر است، بی حسی یا ضعف ممکن است با کمی درد و یا بدون درد وجود داشته باشد.
علل شایع
تنگی کانال نخاع بهطورمعمول توسط یک یا چند عامل زیر ایجاد میشود:
آرتروز ستون فقرات: هنگامیکه غضروف صاف که بند مفاصل را پوشانده است (که قسمت پشتی مهرههای مجاور را به هم متصل میکند) شروع به خرد شدن میکند، استخوانها شروع به ساییده شدن در برابر یکدیگر میکنند و ممکن است منجر به شکلگیری رشد غیرطبیعی استخوان شود که یا چرخش استخوان نام دارد. التهاب و تشکیل استئوفیت حاصل میتواند به تنگ شدن فرامینا کمک کند. (یک فرآیند مشابه مسئول استئوآرتریت منجر به بزرگ شدن انگشتان دست در دست است.)
بیماری تخریب دیسک: هنگامیکه دیسکها را از دست میدهند و شروع به صاف شدن میکنند، فرمامین بین مهرهای نیز باریک میشود. برآمدگی دیسک نیز میتواند شروع به فشار به کانال نخاع کند. دژنراسیون دیسک همچنین میتواند فشار بیشتری به بند مفاصل وارد کند و باعث تسریع تخریب آنها شود.
ضخیم شدن رباط ها : رباطها در کانال ستون فقرات میتوانند تغییر شکل دهند (ضخیم شوند و به بافت استخوانی تبدیل شوند) و به نخاع یا اعصاب نخاعی مجاور حمله کنند.
دوره تنگی نخاع
باریک شدن فرمامینا در ستون فقرات معمولاً باگذشت زمان بهعنوان بخشی از روند پیری توسعه پیدا میکند. درحالیکه تنگی نخاع بهطورمعمول در افراد ۵۰ سال و بالاتر اتفاق میافتد، ممکن است زودتر به دلیل آسیب یا بدو تولد (عوامل مادرزادی) ایجاد شود.
تنگی ستون فقرات ممکن است باگذشت زمان بدتر شود، اما سرعت پیشرفت متغیر است و ممکن است همیشه علائم یا علائمی ایجاد نکند. درحالیکه ممکن است برخی از افراد با وخیم شدن علائم روبرو شوند، برخی دیگر ممکن است متوجه شوند که علائم آنها با درمان فیزیکی، دارو، دوره کوتاهمدت استراحت یا سایر روشهای درمانی غیر جراحی کاهش مییابد.
وقتی نقصهای عصبی مانند بیحسی یا ضعف باوجود استراحت و درمانهای غیر جراحی همچنان رو به وخامت باشد، ممکن است نیاز به جراحی تنگی کانال نخاعی در نظر گرفته شود. جراحی تنگی کانال نخاعی بهطورمعمول برای تنگی نخاع توصیه میشود وقتیکه تصویربرداری انجام شود و سایر اقدامات تشخیصی نشان میدهد که با کم شدن فشار عصب نخاعی و / یا نخاع، علائم و نشانهها برطرف میشوند. قبل از انتخاب جراحی تنگی کانال نخاعی، مهم است که در مورد خطرات احتمالی و سایر گزینههای درمانی با جراح صحبت کنید.
جراحی تنگی کانال نخاعی
هنگامیکه تنگی ستون فقرات منجر به بدتر شدن نقص عصبی مانند بیحسی یا ضعف میشود، در صورت غیر مؤثر بودن درمانهای غیر جراحی ممکن است عمل جراحی تنگی کانال نخاعی در نظر گرفته شود. هدف از جراحی تنگی کانال نخاعی، برداشتن فشار عصب نخاعی و / یا نخاع است تا عصبها بتوانند بهبود و عملکرد بهتر را شروع کنند.
چندین گزینه جراحی برای تنگی نخاع وجود دارد.
لامینکتومی
عمل جراحی لامینکتومی شامل برداشتن ۲ لایه و روند اسپینوز (برآمدگی استخوانی در پشت مهرهها) است که آنها را به هم وصل میکند. قوس مهره بهطورمعمول به محافظت از پشت نخاع کمک میکند. با برداشتن بخشی از قوس مهره در حین انجام لامینکتومی، هدف از بین بردن فشار نخاع و ریشههای عصبی است که توسط تنگی نخاع پین شده یا ملتهب میشوند. در تنگی شدید، قسمتهایی از یک یا چند بند مفاصل بزرگ نیز ممکن است بهعنوان بخشی از لامینکتومی برداشته شوند.
لامینکتومی رایج ترین عمل جراحی تنگی کانال نخاعی است. درحالیکه گاهی اوقات برای حفظ ثبات، با تلفیق مهرههای مجاور همراه است که همیشه لازم نیست.
فورامینوتومی
یک عمل جراحی فورامینوتومی بخش کوچکی از فورامن بین مهرهای را باز میکند (باز شدن استخوانی که در آن عصب نخاعی از کانال نخاع خارج میشود). علاوه بر از بین بردن بخشی از foramen و پیوندهای استخوانی مرتبط، برداشتن جزئی از دیسک و / یا سایر بافتهای نرم که باعث فشردهسازی عصب نخاعی در داخل و یا در نزدیکی foramen میشوند نیز ممکن است برداشته شود.
دیسکتومی و فیوژن
گاهی اوقات تخریب دیسک نقش مهمی در باریک شدن فرامن بین مهرهای و ایجاد تنگی کانال نخاعی دارد. در چنین مواردی ممکن است فضای دیسک در حال سقوط با از بین بردن دیسک تخریبشده و فیوز کردن مهرههای مجاور احیا شود. روشهای مختلف جراحی برای انجام دیسککتومی و فیوژن وجود دارد. در گردن، متداولترین روش، دیسککتومی و فیوژن دهانه قدامی گردن است.
در مواردی که تنگی ستون فقرات گسترده است یا بر روی چندین سطح ستون فقرات تأثیر می گذارد، به احتمال زیاد از ترکیب سایر روشها مانند لامینکتومی یا فروامینوتومی استفاده شود .
سایر گزینههای جراحی تنگی کانال نخاعی
برخی از روشهای جراحی تنگی کانال نخاعی کمتر متداول شامل موارد زیر باشد:
رفع فشار میکروسکوپی یکی از گزینههای جراحی برای جراحی decompressive است، انجام این عمل از طریق لوله است که به عمل جراحی میکروسکواسکوپی معروف است. هدف از این روش، به حداقل رساندن آسیب به بافت نرم و امکان بهبودی زودرس است. نکته جالب این است که انجام این عمل جراحی تنگی نخاع دشوارتر است و در مقایسه با لامینکتومی باز محدود تر است. این تکنیکی است که تعدادی از جراحان از آن حمایت میکنند، اما برای تنگی کانال نخاع کاربرد گستردهای نداشته است.
دستگاههای مختلفی وجود دارد که میتوانند بین فرآیندهای نخاعی مجاور (برآمدگی استخوانی در پشت مهرهها) کاشته شوند تا فضای داخل کانال ستون فقرات افزایش یابد. این وسایل را میتوان با روش کم تهاجمی تحت بیحسی موضعی بهجای بیهوشی عمومی قرارداد. تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود که آیا فاصله دهندگان مزایای استفاده از گزینههای جراحی سنتی را برای بعضی از موارد تنگی نخاعی ارائه میدهند.
سایر گزینههای جراحی برای تنگی کانال نخاع ممکن است در دسترس باشد و تکنیکهای جدید همیشه مورد بررسی قرار میگیرند. اما هم اکنون نتایج دقیقی از آن ها در دسترس نیست.
خطرات جراحی تنگی کانال نخاعی
برای نامزدهای منتخب مناسب که از درمانهای غیر جراحی بهرهای نبردهاند، جراحی تنگی نخاع یک روش درمانی نسبتاً بیخطر و مؤثر است. مانند هر عمل جراحی، خطرات بالقوهای برای عوارض جدی وجود دارد، مانند:
- عفونت
- خونریزی بیشازحد
- واکنش آلرژیک
- آسیب عصبی یا نخاع
- عدم تسکین درد، بدتر شدن درد یا نیاز به جراحی پیگیری
مهارت جراح، میزان تنگی و سلامتی کلی بیمار همه عواملی هستند که میتوانند در احتمال بروز نتیجه خوب جراحی تأثیر بگذارند. قبل از تصمیمگیری در مورد عمل جراحی، مهم است که خطرات، مزایا و گزینههای دیگر این روش با دقت توضیح داده شود. همچنین برای بیمار مهم است که به تمام سؤالات خود پاسخ رضایتبخش دهد.
نظرات
سلام آقای دکتر باغبان محبت نمایید توضیحاتی درباره عمل جراحی کانال نخاعی با لیزر وچاقو محاسن ومعایب هرکدام بفرمایید دایمی بودن درمان هر کدام یا موقتی بودن آنها بیمار مورد نظر ۵۹ ساله دارای ۳۵ کیلو اضافه وزن مونث و۲ ناحیه تنگی کانال دارد با تشکر