گرفتگی عضلات گردن چه علائمی دارد؟ + روش های تشخیص و درمان

گرفتگی عضلات گردن، یکی از شایع‌ترین عوارض مربوط به گردن است که ممکن است در هر سنی رخ دهد. در این حالت عضلات گردن به طور غیرارادی منقبض شده و باعث ایجاد درد و گاهی اوقات آسیب‌دیدگی برای فرد می‌شوند. گرفتگی در اغلب موارد به طور خودبخود برطرف می‌شود، اما گاهی اوقات نیز ناراحتی‌هایی را برای فرد ایجاد می‌کند که در آن صورت باید درمان گردد. در این بخش قصد داریم در مورد گرفتگی عضلات گردن، علل ایجاد، علائم و راهکارهای درمانی آن صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

گرفتگی عضلات گردن معمولا با درد و اختلال در حرکات گردن همراه است. درد ناشی از گرفتگی عضلات از چند روز تا یک هفته ادامه دارد و گاهی اوقات تا بازو و شانه‌ها نیز کشیده می‌شود. این درد پس از چند روز به طور خودبخود و بدون هیچ اقدام درمانی  بهبود می‌یابد، اما اگر طولانی شود، می‌تواند نشان‌دهنده یک عارضه یا بیماری جدی باشد که باید سریعا پیگیری شده و تحت درمان قرار گیرد.

علل بروز گرفتگی عضلات گردن

گرفتگی عضلات گردن یک عارضه شایع است که ممکن است بسیاری از افراد را درگیر کند. بروز این عارضه دلایل مختلفی دارد که عبارتند از:

• آسیب دیدگی و جراحت: از مهم‌ترین علل گرفتگی عضلات گردن می‌توان به آسیب‌دیدگی یا جراحت اشاره کرد که در اثر حوادثی چون تصادف، زمین خوردن، ضربات سنگین به سر و … رخ می‌دهد. در این حالت رباط‌ها و تاندون‌های ناحیه گردن دچار آسیب شده و باعث ایجاد درد می‌شوند.

• اسپاسم عضلانی: زمانی که ماهیچه‌های گردن به طور غیرارادی دچار انقباض شوند، اسپاسم عضلانی گردن را به دنبال داشته و باعث گرفتگی و ایجاد درد می‌شوند.

• بیماری استئوآرتریت: استئوآرتریت یک بیماری پاتولوژیک است که در اثر استفاده زیاد از مفاصل و فرسودگی آن‌ها اتفاق می‌افتد.  بیماری استئوآرتریت  یکی از دلایل گرفتگی عضلات گردن می‌باشد که باعث محدود شدن ناحیه حرکتی آن می‌شود.

• روماتیسم مفصلی: روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که عملکرد مفاصل گردن را دچار اختلال کرده و باعث ایجاد گرفتگی گردن می‌شود.

• فشار بر روی اعصاب: تنگ شدن کانال نخاعی از جمله عوارضی است که در اثر فتق دیسک و بیماری‌های دیگر ایجاد شده و فرد را با مشکلات بسیاری مواجه می‌کند. تنگی کانال نخاعی بر روی عصب‌ها فشار وارد می‌کند و باعث گرفتگی عضلات گردن می‌شود. در این حالت درد گردن تا شانه‌ها و بازوها نیز ادامه می‌یابد.

• فیبرومیالاژیا: فیبرومیالاژیا یک سندرم درد اسکلتی است که باعث ایجاد درد شدید در ماهیچه‌ها و مفاصل بدن می‌شود. این بیماری می‌تواند یکی از دلایل بروز گرفتگی عضلات گردن باشد.

• مشکلات روحی و استرس شدید: گرفتگی گردن و کشیدگی عضلات یکی از علائم استرس شدید در افراد است که معمولا در موقعیت‌های استرس‌زا رخ می‌دهد.

• اختلالات ستون فقرات: از جمله اختلالات ستون فقرات می‌توان به فتق دیسک در ناحیه گردن و بیماری دیسک دیژنراتیو گردنی اشاره کرد که در برخی موارد ممکن است باعث ایجاد گرفتگی عضلات گردن شود.

• آرتروز گردن: از دیگر دلایل بروز گرفتگی گردن، آرتروز گردن می‌باشد که معمولا با مواردی چون تنگی کانال نخاعی و تغییرات آناتومی مانند خار استخوان همراه است.

• عفونت: عفونت به تنهایی باعث گرفتگی عضلات گردن نیست، اما در برخی موارد بیماری‌هایی چون مننژیت را به دنبال دارد. گرفتگی گردن ممکن است یکی از علائم بیماری مننژیت باشد.

نشانه‌های گرفتگی عضلات گردن

همان‌طور که در بالا اشاره شد، گرفتگی عضلات گردن با درد در ناحیه گردن همراه است که در برخی موارد به سمت شانه‌ها و بازوها نیز کشیده می‌شود. این درد معمولا از چند روز تا یک هفته ادامه می‌یابد و می‌تواند خفیف، متوسط یا بسیار شدید باشد تا حدی که فرد را در انجام کارهای روزمره خود نیز ناتوان کند. نشانه‌های گرفتگی عضلات گردن عبارتند از:

• درد به آرامی و به صورت تدریجی شروع می‌شود و به مرور زمان افزایش می‌یابد.
• درد گرفتگی عضلات گردن تیز بوده و با احساس سوزن‌سوزن شدن همراه است.
• چرخاندن یا خم کردن سر در حالت گرفتگی، برای فرد بسیار آزاردهنده بوده و با درد زیادی همراه است.
• گرفتگی عضلات گردن باعث ضعیف شدن فرد می‌شود و امکان نگه‌داشتن سر در حالت درست را به او نمی‌دهد. در این موارد اغلب شانه‌های فرد افتاده و سر رو جلو می‌باشد. 
• سردرد یکی از نشانه‌های گرفتگی عضلات گردن است که در برخی از موارد اتفاق می‌افتد.
• در صورتی که فرد به دلیل آرتروز یا فرسودگی ستون فقرات دچار گرفتگی شده باشد، درد مزمن بوده و به صورت متناوب تکرار می‌شود.
• اگر گرفتگی عضلات گردن به دلیل وارد شدن یک ضربه به سر یا گردن اتفاق افتاده باشد، درد بسیار شدید خواهد بود.
• گاهی اوقات گرفتگی گردن همراه با احساس ضعف، بی‌حسی یا احساس گزگز در دست‌ها و بازوها می‌باشد. این حالت به دلیل تحت فشار بودن عصب‌های گردن ایجاد می‌شود که بسیار جدی و هشدار دهنده است.
• در برخی مواقع درد و گرفتگی عضلات گردن با تب و گاهی اوقات سردرد همراه است که نشان‌دهنده عفونت در بدن می‌باشد. این حالت می‌تواند علائم ابتلا به بیماری مننژیت باشد که در این صورت سریعا باید درمان گردد.

تشخیص علت گرفتگی گردن

گرفتگی گردن در بسیاری از موارد به خودی خود خوب می‌شود و نیاز به درمان خاصی ندارد، اما اگر بیشتر از یک هفته طول کشید و درمان‌های معمول مانند استراحت، ماساژدرمانی، گرما و یخ و داروهای مسکن بی‌تاثیر بود، گرفتگی کمی نگران‌کننده است. در این مرحله فرد باید سریعا به پزشک مراجعه  نماید تا علت گرفتگی تشخیص داده شده و درمان مناسب با نوع بیماری و اختلال ایجاد شده، تجویز گردد.

پزشک برای تشخیص علت درد، سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و آزمایشاتی را برای او تجویز می‌کند. در صورتی که فرد بیماری زمینه‌ای خاصی نداشته باشد، پزشک با سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی وضعیت ستون فقرات او را مورد بررسی قرار می‌دهد. در  این مرحله ممکن است پزشک چند داروی ضددرد را برای بیمار تجویز نماید یا او را به یک فیزیوتراپیست معرفی کند. در صورتی که فرد هم‌چنان دچار گرفتگی باشد، از داروهای تزریقی برای او استفاده می‌شود.

روش های درمان گرفتگی

درمان‌های معمول برای رفع گرفتگی عضلات گردن عبارتند از:  

استراحت: در طول مدت عارضه بهتر است از نشستن طولانی‌مدت، خصوصا در پشت میز کار و کامپیوتر خودداری کنید. انجام فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های پربرخورد نیز می‌تواند درد شما را تشدید کرده و زمان بهبود را به تعویق بیندازد. برای استراحت گردن و جلوگیری از حرکات اضافی می‌توانید از گردنبند طبی نیز استفاده کنید.

گرمادرمانی و سرمادرمانی: یکی از درمان‌های خانگی که معمولا در هنگام گرفتگی عضلات انجام می‌شود، استفاده از کیسه‌های آب‌گرم و یخ است. سرمادرمانی به کاهش درد و تورم کمک کرده و انواع گرفتگی‌ها را برطرف می‌کند. گرمادرمانی و حرارت نیز باعث افزایش جریان گردش خون شده و شرایط بهبودی بیمار را فراهم می‌آورد.

آب‌درمانی: یکی از روش‌های کاهش درد و گرفتگی، خوابیدن در آب نمک فرنگی اصل می‌باشد که از سولفات منیزیم تشکیل شده است. منیزیم نرخ انقیاد کلسیم را کاهش داده و از این طریق گرفتگی عضلانی را برطرف می‌سازد.

دارودرمانی: داروهایی که در این‌جا مورد استفاده قرار می‌گیرد، اغلب داروهای ضد درد می‌باشند که برخی از آن‌ها بدون نسخه نیز قابل دریافت هستند. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی نیز از جمله داروهایی هستند که برای کاهش التهاب و تورم تجویز می‌شوند.

کشش دستی گردن: کشش آرام گردن با کاهش فشار بر روی عصب‌ها یا عروق، خونرسانی در عضلات گردن، تاندون‌ها و رباط‌های ناحیه آسیب‌دیده شده را افزایش داده و از این طریق به کاهش درد و التهاب کمک می‌کند.

تزریق داروهای استروئیدی: اگر روش‌های درمانی بالا برای برطرف کردن درد و گرفتگی پاسخگو نبود­، پزشک فرد را به مرکز مدیریت درد معرفی می‌کند تا تزریق برای او انجام شود. تزریق داروهای استروئیدی در محل‌های خاص یکی از روش‌های درمانی است که به بهبود بیمار و از بین بردن درد او کمک می‌کند. در این‌جا برای پیدا کردن محل دقیق تزریق از عکس‌برداری و اشعه ایکس استفاده می‌شود.  

تحریک الکتریکی عصب: روش ten یا تحریک الکتریکی عصب از راه پوست، یک روش غیر تهاجمی برای کاهش درد است. در این روش الکترودها و پدهایی در نزدیک محل درد نصب شده و با استفاده از دستگاه تحریک الکتریکی، پالس‌های تسکین‌دهنده از راه پوست به فیبرهای عصبی ارسال می‌شود. این پالس‌ها  از ارسال سیگنال‌های درد به مغز جلوگیری کرده و از این طریق باعث کاهش درد و گرفتگی می‌گردد.

تمرینات ورزشی برای بهبود گرفتگی عضلات گردن

انجام حرکات ورزشی یکی از مواردی است که می‌تواند به کاهش گرفتگی و برطرف کردن آن کمک کند. می‌توانید این حرکات را در محل کار یا خانه خود نیز به سادگی انجام دهید.

کشش ساده گردن: در حالت نشسته یا ایستاده قرار گیرید و سر خود را صاف به سمت جلو نگه دارید. دستانتان را پشت سرتان گذاشته و گردن را به سمت راست بچرخانید. آن‌گاه با استفاده از دست، چانه را به سمت راست قفسه سینه فشار دهید و سر خود را به مدت ۱۵ ثانیه در همین حالت نگه دارید. کشش ساده گردن را سه بار برای هر طرف انجام دهید.

کشش عضلات نردبانی: در حالت نشسته یا ایستاده قرار گیرید و دو دست خود را در پشت کمر قرار دهید. یکی از شانه‌ها را به سمت پایین فشار دهید و سر خود به طرف دیگر بچرخانید. در این حالت باید یک کشش ملایم در گردن خود احساس کنید. ۱۵ تا ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید و سر خود را صاف کنید. این کار را سه بار برای هر طرف انجام دهید. 

گرد کردن گردن: بر روی یک سطح صاف به حالت طاق‌باز بخوابید. زانوهای خود را خم کنید و کف پاها را به زمین بچسبانید. زمانی که شانه‌هایتان روی زمین قرار دارد، سر خود را بلند کرده و چانه را به سینه برسانید. ۱۰ ثانیه در این حالت بمانید و سپس به حالت اولیه برگردید. این حرکت را ۵ بار تکرار کنید. سعی کنید با تمرین مدت نگه داشتن سر را به ۲۰ تا ۳۰ ثانیه برسانید.

در این بحش اطلاعاتی در مورد گرفتگی عضلات گردن در اختیارتان قرار داده و  علل ایجاد، علائم و راهکارهای درمانی آن را معرفی کردیم. همان طور که گفتیم کار زیاد، استرس و قرار دادن بدن در حالت نامناسب از جمله دلایل ابتلا به این عارضه است. برای جلوگیری از گرفتگی عضلات گردن بهتر است کمی آرام باشید و از استرس‌های روزانه خود بکاهید. علاوه بر این، همیشه مراقب وضعیت بدن خود در حالت ایستاده، نشسته یا حتی خوابیده باشید و اگر ساعت‌های زیادی پشت میز می‌نشینید، حتما کمی به خود استراحت دهید و از ورزش‌های کشش گردن استفاده نمایید. در صورتی که دچار گرفتگی عضلات گردن شدید، فعالیت‌هایتان را کمتر کنید و سعی کنید با استراحت، زودتر بهبود یابید. دقت داشته باشید که اگر در حین درد هم‌چنان به فعالیت‌های خود ادامه دهید، علائم بیشتر شده و روند بهبودی‌تان کندتر می‌گردد.