عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی

عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی  تا حدودی به خود بیمار و تا حدودی نیز به پزشک جراح مربوط می‌شود. عمل جراحی تومور مغزی  یکی از عمل های حساس و مخاطره آمیز است که ممکن است خطرات زیادی را نیز بعد از عمل به همراه داشته باشد اما برای نجات جان یک انسان و رهایی او از مرگ انجام این عمل لازم و ضروری خواهد بود. 

حتما شما خواننده عزیز تا حالا در مورد عوارض عمل جراحی به خصوص عمل جراحی مغز شنیده‌اید. به عنوان مثال یک عمل ساده را در نظر بگیرید،  برخی از افراد با انجام همان عمل دچار عوارضی جانبی گوناگونی می شوند ولی افراد دیگری بدون هیچ عارضه جانبی به زندگی روزمره خود ادامه می دهند و شاید دلیل اصلی ترس افراد از انجام عمل های جراحی به خصوص عمل مغز و قلب همین عوارض خطرناک است که پس از آن ممکن است برای بیمار رخ بدهد. به همین دلیل عمل های جراحی به دو دسته تقسیم می شوند،  دسته اول عمل هایی هستند که در صورت انجام نشدن آن فرد می تواند به زندگی خود ادامه دهد و هیچ خللی در آن ایجاد نمی کند، اما دسته دوم عمل هایی هستند که در صورت عدم انجام آنها  ممکن است به قیمت جان بیمار تمام شود،  عمل جراحی تومور مغزی نیز از دسته دوم به شمار می رود که با  وجود عوارض جانبی گوناگون، حفظ جان و سلامت بیمار در اولویت قرار دارد. بنابراین اگر چنین افرادی هستید که به تازگی عمل جراحی تومور مغزی انجام داده و یا  نزدیکان شما این عمل را انجام داده است لازم است تا از عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی  آگاه  شوید. 

البته جراحی تنها راه درمان تومور مغزی نیست . اما انتخاب بهترین روش درمان با توجه به تشخیص پزشک و شرایط بیمار انجام می شود

عوامل تاثیرگذار در عوارض بعد از جراحی تومور مغزی

همانطور که اشاره شد،  این عوارض بسته به نوع عمل ، سن و شرایط بدنی فرد بیمار و درصد تومور مغزی متفاوت است چه بسا افرادی هستند که پس از انجام این عمل به بهبودی کامل دست یافته و دچار جزئی‌ ترین عوارض شده اند. اما افرادی نیز هستند که با خود چنین  می پندارند که به دلیل  بسته و کم تهاجمی بودن عمل، کمترین عوارض را از آن خواهند دید، اما لازم است بدانید که شدت عوارض بر اساس ویژگی های فردی و نوع عمل جراحی متفاوت خواهد بود که پزشک جراح این عمل را بر اساس شرایط جسمی و روحی فرد به شیوه های مختلفی انجام می دهد تا کمترین عوارض را به دنبال داشته باشد، اما تنها نوع عمل جراحی در بروز عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی تاثیرگذار نیست و عوامل دیگری نیز هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد. 

تاثیر سن و شرایط بیمار در عوارض بعد از عمل تومور مغزی

یقینا نمیتوان ثابت کرد که جوان بودن فرد بیمار در کاهش عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی تاثیر گذار است، اما تجربه نشان داده که افراد جوان تر و سالم تر زودتر از افراد کهنسال به بهبودی دست پیدا می کنند و نکته مهم دیگر اینکه در افراد جوان به دلیل اینکه سلول های فعال و جوان تری وجود دارند، ترمیم محل عمل زودتر از افراد پیر صورت می گیرد. 

تاثیر مهارت و تجربه جراح در عوارض بعد از عمل تومور مغزی

این عامل به شدت در عوارض بعد از عمل تاثیر گذار است و در واقع هر چه فرد جراح تجربه و مهارت بیشتری داشته باشد،  به همان اندازه فرد بیمار به عوارض جانبی کمتر مبتلا خواهد شد. به دلیل اینکه فرد جراح ماهر، تسلط کافی بر نحوه انجام عمل دارد و با در نظر گرفتن شرایط جسمی و سایر بیماری های  فرد بیمار، سعی دارد تومور مغزی را به شیوه ای کم خطر از سر وی خارج کند تا هیچ صدمه ای به مغز فرد وارد نشود.

از این رو مراجعه به بهترین جراح تومور مغزی اهمیت بسیار زیادی دارد.

تاثیر نوع عمل در عوارض بعد آن 

همانطور که میدانید انجام عمل جراحی مغز به دو صورت بسته و باز انجام میشود،  در صورتی که انجام عمل نیازی به شکافتن جمجمه و جراحی باز نباشد،  به سادگی و با استفاده از ابزاری به نام آندوسکوپ می توان تومور را از مغز فرد خارج کرد، اما در صورتی که فرد جراح برای خارج سازی تومور نیاز به شکافتن جمجمه بیمار داشته باشد،  طبیعتا عوارض جانبی بعد عمل بسیار بیشتر خواهد شد. 

آشنایی با رایج ترین عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی

مغز انسان به دلیل حساسیت و کارکرد ویژه ای که دارد،  از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و در صورتی که عارضه ای برای آن به وجود آید،  نه تنها خود مغز بلکه سایر اندامهای انسان را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد . به همین دلیل عمل جراحی مغز به ویژه عمل باز از جمله خطرناک ترین عمل های موجود می باشد و در صورتی که بیمار فردی مسن باشد و پزشک جراح مهارت تجربه کافی در عمل جراحی مغز نداشته باشد، عوارض زیادی برای مغز و سایر اندام های بدن به وجود خواهد آمد که از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

الف – فراموشی پس از عمل تومور مغزی

فراموشی زمانی به سراغ آدم می آید که مغز قادر به ریکاوری اطلاعات ذخیره شده در ذهن نباشد، این امر دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که یکی از علت های آن آسیب دیدن مغز هنگام جراحی تومور مغزی است. در صورتی که فرد جراح حین عمل به قسمتی از مغز بیمار آسیب وارد کند و قسمت آسیب دیده به ریکاوری اطلاعات مربوط باشد، نتیجه آن فراموشی بیمار بعد از عمل است. راه و چاره  درمان این عارضه استفاده از آدرس که توسط پزشک تجویز شده و با مصرف  منظم آن میتوان این عارضه را از بین برد.

ب – بروز سردرد پس از عمل تومور مغزی

بروز سردرد پس از عمل جراحی مغزی البته تا دو هفته کاملاً طبیعی است، به دلیل این که حین عمل به قسمتی از بافت های مغز فشار وارد شده است و در صورتی که عمل جراحی به صورت باز باشد و استخوان جمجمه فرد برداشته شده باشد، این نوع سردردها اتفاق خواهد افتاد. در صورتی که سردرد بیش از دو هفته به طول بیانجامد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید از خطرات آتی جلوگیری شود.

ج – تورم و کبودی سر بعد از عمل

با توجه به اینکه حین انجام عمل تومور مغزی، قسمتی از پوست جمجمه کشیده می شود، بنابراین بروز ورم در آن کاملاً طبیعی است و در صورتی که عمل تومور مغزی به صورت باز باشد و جمجمه برداشته شود، ورم و کبودی را به همراه خواهد داشت و پزشک جراح با تجویز داروهای مسکن، به بهبود هرچه سریعتر بیمار کمک می کند. اما در صورتی که ورم سر پس از گذشت دو هفته همچنان پابرجا ماند، نشان از وجود عفونت و یا مایع مغزی و نخاعی در بین جمجمه مغز دارد که باید اقدامات لازم صورت گیرد.

د – تشنج های مکرر بعد از عمل تومور مغزی

در صورتی که فرد جراح مهارت و تجربه کافی نداشته باشد و یا تومور مغزی بسیار بزرگ باشد، احتمال آسیب دیدن به بافت مغز بسیار بالا خواهد بود یکی از عوارض خطرناک آن تشنج های مکرر بیمار است، در این صورت نیاز به جراحی مجدد خواهد بود

سایر عوارض بعد از عمل جراحی تومور مغزی

مواردی که در ادامه اشاره خواهند شد، زمانی به وجود می‌آید که قسمتی از بافت مغزی فرد بیمار در حین عمل آسیبی وارد شده باشد، از جمله مهم‌ترین این عوارض که از لحظه پایان عمل و تا چند هفته ادامه خواهند داشت، می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• تشنج های پی در پی فرد بیمار
• سردرد های شدید و مداوم
• عفونت مغز
• افزایش احتمال ابتلا به بیماری مننژیت
• بروز خونریزی در داخل مغز
• افزایش احتمال ابتلا به سکته مغزی
• کاهش یا افزایش میزان مایع مغزی و نخاعی در مغز

عوارض دیر هنگام بعد از عمل جراحی تومور مغزی

این عوارض نیز زمانی نمایان می‌شوند که به قسمتی از بافت مغزی بیمار آسیب وارد شده باشد و در دراز مدت خود را نشان خواهد داد که گاهی ممکن است پس از چند سال اتفاق بیفتد. در صورت بروز چنین عوارضی باید بیمار را دوباره مورد عمل جراحی قرار داد. این عوارض به عبارت زیر هستند : 

• افزایش یا کاهش در میزان ترشح هورمون ها
• اختلالات رفتاری و مشکل در شناخت
• به وجود آمدن اختلال در رشد
• پیدا شدن مشکلات دیداری و شنیداری
• پیدایش و رشد دوباره تومور در مغز

روش های مقابله و پیشگیری از عوارض

قطعا تنها اشخاصی که می توانند از بروز عوارض بعد از عمل تومور مغزی جلوگیری کنند، فرد جراح و خود بیمار است، به همین منظور پزشک قبل از اقدام به عمل، بیمار را از عوارض شایع بعد از جراحی تومور مغزی آگاه می سازد تا بیمار برای مقابله با عوارض جدی تر عمل کند. 

پزشکان با تجربه و ماهر از عوارض شایع این عمل با خبر هستند و با تجویز داروهایی مانند آنتی بیوتیک، مسکن و داروهای ضد درد و تشنج از شدت گرفتن عوارض و حاد شدن آنها جلوگیری می کنند. 

فرد بیمار نیز باید از مصرف دخانیات و مشروبات الکلی پرهیز کند و از فشار آوردن به محل عمل و قرار گرفتن در معرض سرمای شدید خودداری کنند.