مننژیوم مغزی ، یکی از انواع تومورهای مغزی است که در بخش مننژ رشد می‌کند و با فشار بر روی مغز، عروق خونی و اعصاب، مشکلات بسیاری را برای فرد بیمار ایجاد می‌کند. مننژیوم مغزی معمولا جزو تومورهای خوش‌خیم محسوب می‌شود و با توجه به این‌که به آرامی رشد می‌کند، ممکن است سال‌ها هیچ علامتی را از خود نشان ندهد. در برخی مواقع این تومور اعصاب را احاطه می‌کند که در آن صورت درمان دشواری داشته و باید با دقت بیشتری برداشته شود. تومور مننژیوم اگر به طور کامل برداشته نشود، ممکن است پس از درمان دوباره برگردد و بیماری عود کند. در این بخش در مورد مننژیوم مغزی صحبت کرده و اطلاعاتی برای مراقبت از این بیماران در اختیارتان قرار می‌دهیم. با ما همراه باشید.
مراقبت از بیمار مننژیوم مغزی
مننژیوم مغزی در برخی مواقع یک تومور عودکننده می‌باشد که ممکن است پس از جراحی دوباره در جای قبلی یا در بخش دیگری از مننژ رشد کند. از این رو، بیمار باید در دوره‌های مشخص مورد معاینه و آزمایش قرار گیرد تا در صورت عود بیماری درمان او مجددا آغاز گردد. رایج‌ترین درمان این بیماری عمل جراحی می‌باشد. بیمار پس از جراحی نیاز به مراقبت‌هایی دارد که عبارتند از:
- پزشک پس از جراحی داروهایی را برای بیمار تجویز می‌کند که شامل آنتی‌بیوتیک و داروهای ضد تشنج می‌باشد. بیمار باید سر وقت و به موقع داروهای خود را مصرف نماید.
- به مدت یک هفته پس از عمل جراحی، پانسمان زخم به صورت روزانه عوض شود.
- جای بخیه باید تمیز و خشک نگه داشته شود. از این رو، توصیه می‌شود ۵ تا ۷ روز پس از جراحی از حمام رفتن خودداری شود.
- عفونت در ناحیه جراحی یکی از مشکلاتی است که ممکن است برای بیمار ایجاد شود. از این رو، محل زخم باید به درستی مورد مراقبت قرار گیرد و در صورت تورم، قرمزی، خونریزی یا ترشحات دیگر حتما به پزشک مراجعه شود.
- امروزه در اغلب موارد از بخیه‌های جذبی برای بستن محل جراحی استفاده می‌شود. در صورتی که پزشک از بخیه‌های غیرجذبی استفاده کند، بیمار باید پس از ۱۰ روز برای کشیدن بخیه اقدام نماید.
- گاهی اوقات مننژیوم مغزی از قسمت قاعده جمجمه مورد جراحی قرار می‌گیرد. در این حالت اگر در دوران نقاهت مایع شفافی از بینی خارج شود، بیمار باید سریعا به پزشک مراجعه نماید.
- بیمار مدتی پس از جراحی باید به طور کامل استراحت نماید و از انجام فعالیت‌های سخت و شدید خودداری کند. حتی راه رفتن نیز در مراحل اولیه باید به آرامی و با کمک یک همراه انجام شود.
- جراحی تومور و خارج کردن آن پایان درمان مننژیوم نیست. بیمار باید در دوره‌های تعیین شده به پزشک مراجعه کند تا مورد معاینه قرار گیرد.
- استامینوفن، بروفن، دیکلوفناک و … از جمله داروهایی هستند که برای رفع سردرد و حالت تهوع بیمار در دوران نقاهت توصیه می‌شوند.
- در صورتی که بیمار با علائمی چون سرگیجه و سیاهی رفتن چشم مواجه شود باید به پزشک مراجعه نماید. این موارد اغلب به دلیل کم‌خونی و فشار خون پایین ایجاد می‌شود.
- انجام حرکات سبک و قدم زدن باعث بهبود گردش خون شده و از تحلیل اندام‌های بدن جلوگیری می‌کند. بهتر است در هنگام قدم زدن خصوصا در روزهای اول از همراه خود کمک بگیرید و این کار را نیز با استفاده از واکر انجام دهید.
- رانندگی و سفر به ارتفاعات تا یک ماه پس از جراحی توصیه نمی‌شود.
- در دوران نقاهت لوازم دیجیتالی و الکترونیکی مانند تلویزیون، رادیو و گوشی همراه را دور از بیمار قرار دهید. در واقع توصیه می‌شود بیمار را در معرض امواج قرار ندهید.
- دعوت از دوستان و آشنایان و معاشرت با آن‌ها به تقویت حافظه بیمار کمک کرده و روحیه او را بهبود می‌بخشد.
تغذیه مناسب از دیگر نکاتی است که پس از عمل جراحی و در دوران نقاهت بیماری باید مورد توجه قرار گیرد. مصرف مواد چرب، شور یا قندی باید از رژیم غذایی حذف شود و به جای آن انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی در وعده‌ها مورد استفاده قرار گیرد. بهترین رژیم غذایی در چند روز اول پس از جراحی سوپ و غذاهای نرم می‌باشد که توصیه می‌شود برای بیمار آماده گردد.
انواع مننژیوم مغزی
مننژیوم مغزی یا مننژیوما، تومورهایی هستند که در فضای محافظ مغز و نخاع رشد می‌کنند. این تومورها در دسته تومورهای خوش‌خیم قرار می‌گیرند و رشد آرامی دارند. اما در برخی مواقع نیز می‌توانند خطرناک باشند و با فشار بر روی اعصاب، مشکلاتی را برای فرد ایجاد نمایند. میزان خطرناک بودن این تومور به نوع و درجه آن بستگی دارد که شامل موارد زیر می‌باشد:
- مننژیوم نوع اول: تومورهایی که به آرامی رشد می‌کنند و ممکن است تا چند سال نیز هیچ علامتی را از خود بروز ندهند.
- مننژیوم نوع دوم: تومورهایی که به آرامی رشد می‌کنند و احتمال بازگشت آن‌ها پس از جراحی و درمان وجود دارد.
- مننژیوم نوع سوم: تومورهایی که به آرامی رشد می‌کنند و احتمال بازگشت آن‌ها پس از جراحی بسیار بالاست. این نوع تومورها نادر هستند.
درمان تومور مننژیوم مغزی
تومورهای مغزی معمولا با آزمایشات و عکس‌برداری‌هایی چون ام ار آی و سی‌تی‌اسکن تشخیص داده می‌شوند و با توجه به موقعیت، درجه و اندازه تومور، سن و سلامت عمومی بیمار و علائمی که از خود نشان می‌دهد، درمان‌های متفاوتی دارند.
در صورتی که مننژیوم از نوع اول بوده و رشد کندی داشته باشد، بیمار باید همیشه تحت نظر پزشک باشد تا در صورت فعال شدن تومور و بروز علائم بیماری، مورد جراحی و درمان قرار گیرد. این در صورتی است که تومور زیر ۳ سانت باشد و در محل مناسبی جا خوش کرده باشد. علاوه بر این، در صورتی که بیمار سن بالایی داشته باشد و تومور نیز هیچ‌گونه علامتی از خود نشان ندهد، جراحی انجام نمی‌شود.
در صورتی که تومور رشد کرده و علائمی را از خود نشان دهد یا زمانی که تومور، اعصاب مغز خصوصا اعصاب چشمی را احاطه کرده باشد، عمل جراحی انجام می‌شود. در واقع عمل جراحی رایج‌ترین نوع درمان مننژیوم است که طی آن تمامی سلول‌های تومور و حتی بخشی از بافت‌های اطراف آن خارج می‌گردد. ردایوتراپی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی نیز از جمله درمان‌های تکمیلی هستند که پس از جراحی برای از بین بردن کامل تومور مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نظرات