مرالژی پارستتیکا اختلالی است که باعث سوزش، بیحسی و درد تیر کشنده در قسمت خارجی ران میشود. علت بروز بیماری سوزش ران پا تحت فشار قرار گرفتن اعصابی است که وظیفه ایجاد حس در پوست ران را بر عهده دارند. هرچند سوزش ران پا مشکل خطرناکی نیست به سلامتی افراد را تهدید نمی‌‌کند میتواند بسیار آزاردهنده باشد و راه رفتن و انجام دادن فعالیت‌های روزمره را برای افراد بیمار دشوار کند.
دیابت هم میتواند باعث سوزش ران پا شود
پوشیدن لباس تنگ، چاقی یا اضافه وزن و بارداری از علل شایع سوزش قسمت خارجی ران پا محسوب میشوند. این عارضه میتواند در پی آسیب دیدگی ران یا بیماری‌هایی از قبیل دیابت به وجود بیاید. در اکثر موارد میتوان بیماری سوزش ران پا را به کمک برخی از روشهای درمان مراقبتی از قبیل پوشیدن لباس آزاد درمان کرد. در برخی موارد حاد میتوان از مصرف برخی داروها برای تسکین درد و ناراحتی استفاده کرد و در برخی موارد نادر پزشک انجام عمل جراحی را پیشنهاد میکند.
علل بروز سوزش ران پا چیست؟
سوزش ران پا زمانی رخ میدهد که اعصاب زیر پوست در ناحیه جانبی استخوان فمور که وظیفه ایجاد حس در سطح پوست ران را بر عهده دارند تحت فشار قرار بگیرند. عصب پوست ناحیه استخوان ران یک عصب حسی است و بر توانایی شما برای استفاده از عضلات پا تأثیر نمی‌‌گذارد. در اکثر افراد این است بدون هیچ گونه مشکلی از طریق کشاله ران و قسمت فوقانی ران هدایت میشود. اما در بیماری مرالژی پارستتیکا، معمولا عصب زیر رباط ناحیه خارجی ران به دام می‌‌افتد این رباط از کشاله ران تا قسمت فوقانی ران امتداد می‌یابد.
عوامل متعددی در بروز این عارضه نقش دارند که روش غیر این موارد اشاره میکنیم:
- پوشیدن لباس تنگ مانند کمربند، لباس زیر و شلوار تنگ
- چاقی و اضافه وزن
- استفاده از وسایل سنگین
- بارداری
- وجود بافت اسکار در نزدیکی رباط کشاله ران به علت آسیب دیدگی یا انجام عمل جراحی در گذشته
به عنوان مثال آسیب دیدگی عصب که ممکن است به علت دیابت یا آسیب دیدگی ناشی از کمربند ایمنی در پی تصادفات خودرویی ایجاد شده باشد میتواند باعث سوزش ران پا شود.
سوزش ران پا چه علائمی دارد؟
تحت فشار قرار گرفتن عصب ناحیه ران که به ایجاد حس در این ناحیه کمک میکند میتواند باعث بروز علائم زیر شود:
- سوزن سوزن شدن و بیحسی در قسمت خارجی ران
- درد تیر کشنده در سطح قسمت خارجی ران
معمولاً این علائم در یک طرف از بدن رخ می‌دهند و ممکن است پس از راه رفتن یا ایستادن بدتر شوند.
عوامل خطر در بروز مشکل مرالژی پارستتیکا شامل چه مواردی است؟
عوامل زیر میتوانند ریسک بروز اختلال سوزش ران پا را افزایش دهند:
- چاقی و اضافه وزن: افرادی که چاق هستند و اضافه وزن دارند عصب ناحیه ران آنها تحت فشار قرار می‌گیرد.
- بارداری: در دوران بارداری جنین رشد میکند و بزرگ میشود و فشار زیادی را به ناحیه کشاله ران و اعصاب این ناحیه وارد میکند
- دیابت: آسیب دیدگی عصب به علت دیابت میتواند باعث سوزش ران شود.
- بالا رفتن سن و پیری: افرادی که بین سنین ۳۰ تا ۶۰ سالگی قرار دارند بیشتر در معرض این بیماری قرار خواهند گرفت.
مرالژی پارستتیکا چگونه تشخیص داده میشود؟
در اکثر موارد پزشک بر اساس سابقه پزشکی و انجام معاینه جسمانی میتواند این اختلال را تشخیص دهد. پزشک وضعیت حسی ران شما را بررسی میکند و از شما می‌‌خواهد که به توصیف درد بپردازید سپس از شما در خصوص مشخص کردن موضع دردناک سوال می‌پرسد. سپس از معاینات بیشتر از قبیل تست قدرت و تست عملکرد انعکاسی برای رد کردن سایر علل بروز علائم شما استفاده میکند.
پزشک برای رد کردن سایر مشکلات و بیماری‌ها دستور انجام موارد زیر را میدهد:
مطالعات عکس برداری: در صورتی که شما به سوزش ران مبتلا باشید هیچ گونه تغییر فعالی در عکسبرداری با اشعه ایکس دیده نخواهد شد تصاویر به دست آمده از ران و ناحیه لگن برای رد کردن سایر اختلالاتی که باعث بروز این علائم شده‌اند سودمند خواهد بود.
اسکن ام آر آی یا سی تی اسکن: در صورتی که پزشک به وجود تومور مشکوک شود و وجود درد را به این عارضه نسبت دهد دستور انجام این نوع عکسبرداری را خواهد داد.
الکترومی‌وگرافی: در این روش پالس‌های الکتریکی که در عضله تولید میشوند اندازه گیری می‌گردد تا پزشک بتواند به ارزیابی و تشخیص اختلالات عصبی و عضلانی بپردازد. در این روش پزشک یک الکترود سوزن مانند کوچک را درون عضله قرار میدهد تا بتواند فعالیت الکتریکی آن را ثبت کند. نتایج حاصل از این نوع تست در سوزش ران طبیعی هستند اما انجام این تست برای کنار گذاشتن سایر اختلالات ضروری خواهد بود به ویژه اگر پزشک نتواند به تشخیص دقیق برسد.
تست هدایت عصبی: در این روش نیز پزشک الکترودها را روی پوست قرار میدهد تا از طریق جریان خفیف الکتریکی به تحریک عصب بپردازد. پالس‌های الکتریکی به تشخیص آسیب دیدگی عصب کمک می‌کنند. ممکن است پزشک در ابتدا درخواست انجام این تست را بدهد تا سایر علل بروز علائم ایجاد شده را رد کند.
مسدود کردن عصب: تسکین درد از طریق تزریق ماده بیحسی به درون ران و در محلی که عصبی ناحیه قرار دارد انجام میشود تا پزشک اطمینان یابد که درد ایجاد شده به بیماری سوزش ران ارتباط دارد. پزشک از عکسبرداری به کمک دستگاه اولتراسوند برای هدایت دقیق سوزن استفاده میکند.
سوزش ران پا چگونه درمان میشود؟
در اکثر افراد علائم حاصل از سوزش ران طی مدت چند ماه تسکین می‌یابد. درمان این عارضه بر رفع فشردگی عصب تمرکز دارد. در بخش زیر به روشهای موجود برای درمان این بیماری اشاره میکنیم.
روشهای درمان مراقبتی
روشهای درمان مراقبتی شامل موارد زیر است:
- پوشیدن لباس‌های راحت و آزاد
- کاهش وزن اضافی
- مصرف داروهای مسکن و ضد التهاب از قبیل استامینوفن (تیلنون و سایر داروها)، ایبوپروفن (ادویل موترین IB و سایر داروها) و آسپرین
مصرف داروها
در صورتی که علائم بیماری بیش از دو ماه طول بکشد یا درد شما بسیار شدید باشد پزشک روشهای درمانی زیر را پیشنهاد خواهد کرد:
- تزریق کورتیکواستروئید: تزریق استروئید میتواند به طور موقت به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند. برخی از عوارض جانبی تزریق استروئید شامل عفونت مفصل، آسیب دیدگی، درد و سفید شدن پوست اطراف محل تزریق است.
- داروهای ضد افسردگی تری سیکلیک: این داروها میتوانند به تسکین درد کمک کنند. برخی از عوارض جانبی ناشی از مصرف این داروها شامل خواب آلودگی، خشکی دهان، پوست و مشکلات مربوط به روابط جنسی است.
- مصرف قرص گاباپنتین ( گرا لیز، نوروفتین)، فنی توئین ( دیلانتین) یا پری گابالین (لیریکا): این داروهای ضد صرع میتوانند به کاهش علائم دردناک شما کمک کنند. برخی از عوارض جانبی حاصل از مصرف این داروها عبارتند از: یبوست، حالت تهوع، سرگیجه، خواب آلودگی و احساس سبکی سر.
انجام عمل جراحی
در برخی موارد نادر از عمل جراحی برای رفع فشار از روی عصب استفاده میشود. از این روش فقط برای افرادی استفاده میشود که دچار علائم شدید و پایدار هستند.
تمرینات ورزشی سودمند برای کاهش سوزش ران پا
برخی از تمرینات ورزشی که به کاهش تنش و گرفتگی عضلات و بهبود انعطاف پذیری و قدرت آن کمک می‌کنند میتوانند به کاهش درد ناشی از سوزش ران کمک نمایند. در بخش زیر به چند مورد از این تمرینات اشاره میکنیم:
حرکت گربه – شتر
این تمرین ورزشی به بهبود دامنه حرکات لگن و بهبود توانایی عصب ناحیه ران از طریق لگن کمک میکند. این تمرین ورزشی عضلات پایدار کننده ستون فقرات، عضلات شکم، و عضلات باز کننده ناحیه لومبر را فعال میکند.
- برای انجام این تمرین دست و پاهای خود را روی زمین قرار دهید به نحوی که دست‌های شما به صورت مستقیم زیر شانه و زانوهای شما با زاویه ۹۰ درجه زیر ران قرار بگیرد.
- به آرامی کمر خود را به سمت بالا هدایت کنید و اجازه دهید شکم شما به سمت پایین کشیده شود و قفسه سینه خود را به سمت بالا بکشید و به سقف اتاق نگاه کنید.
- حدود ۱۵ تا ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید.
- به آرامی به نقطه شروع برگردید سپس به نرمی کمر خود را به سمت بالا هدایت کنید به نحوی که سر و چشم شما به سمت پایین باشند.
- حدود ۱۵ تا ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید.
- این حرکت را ۳ تا ۵ بار تکرار کنید.
کشش عضلات چهار سر ران
- برای انجام این تمرین روبه روی یک دیوار قرار بگیرید و یکی از دست‌های خود را روی آن قرار دهید تا تعادل شما حفظ شود.
- یکی از پاهای خود را در ناحیه زانو خم کنید و آن را به سمت باسن هدایت نمایید.
- به کمک دست آزادتان به آرامی پای خود را به بدن نزدیک کنید تا جایی که بتوانید به طور کامل کشش قسمت جلوی ران خود را احساس کنید.
- حدود ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید و سه بار این حرکت را با هر یک از پاهای خود انجام دهید.
حرکت لانج
حرکت لانج به تقویت پا و بهبود تعادل و پایداری آن کمک میکند. این حرکت باعث میشود که عضلات ران شما کشیده شوند و درد شما تسکین یابد. در این تمرین ورزشی از عضلات ران از قبیل عضلات همسترینگ، عضلات چهار سر ران، عضلات مرکزی و عضلات سرینی فعال میشوند. برای انجام این تمرین باید به صورت زیر عمل کنید:
- سرپا بایستید و دست‌های‌تان را کنار بدن خود قرار دهید.
- یک گام بزرگ به سمت جلو بردارید و به آرامی زانوهای خود را خم کنید و بدن خود را به سمت پایین هدایت نمایید تا جایی که پشت زانوهای شما به زمین برخورد کند. باید حتما یک گام بزرگ بردارید تا زانوهای شما به طور کامل روی زمین قرار بگیرد.
- به نقطه شروع برگردید و این تمرین را با پای دیگر خود انجام دهید.
- این تمرین را حدود ۱۰ تا ۱۵ بار و در سه مرحله با هر یک از پاهای خود انجام دهید.
حرکت پل
این تمرین به کشش عضلات خم کننده ران و تقویت عضلات مرکزی و عضلات پا و باسن کمک میکند تا از میزان درد کاسته شود و عملکرد پا بهبود یابد.
از روشهای درمان خانگی بهره بگیرید و سبک زندگی سالمی را انتخاب کنید
روشهای زیر میتوانند به درمان و پیشگیری از بروز بیماری سوزش را کمک کنند:
- از پوشیدن لباس زیر تنگ خودداری کنید.
- از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید و در صورتی که اضافه وزن دارید حتماً وزن خود را کاهش دهید.
برای مراجعه به مطب پزشک آماده شوید
در بخش زیر به نکاتی اشاره میکنیم که به شما در خصوص آمادگی برای مراجعه به مطب پزشک کمک میکند.
چه کاری باید انجام دهید؟
فهرستی از موارد زیر را تهیه کنید:
- علائمی که دارید حتی مواردی که تصور می‌کنید ارتباطی به مشکل شما ندارند را یادداشت کنید و زمان بروز آنها را ثبت نمایید.
- اطلاعات شخصی خود از قبیل اختلالات پزشکی، تنش‌های احتمالی یا تغییر سبک زندگی را یادداشت نمایید.
- داروهایی که مصرف می‌کنید از قبیل انواع مکمل‌های ویتامین‌ها و دوز مصرفی آنها را یادداشت کنید.
- سوالاتی که قصد دارید از پزشک خود بپرسید را یادداشت کنید.
در صورتی که شما به اختلال سوزش ران مبتلا هستید باید سوالات زیر را از پزشک خود بپرسید:
- چه عواملی باعث بروز علائم من شده است؟
- به چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟
- آیا بیماری من مزمن است یا موقت؟ بهترین روش برای درمان این بیماری چیست؟
- پیشنهادات پزشک در خصوص روشهای اولیه برای درمان چیست؟
- من به یک بیماری دیگر مبتلا هستم چگونه می‌توانم هر دو بیماری را کنترل کنم؟
- آیا محدودیت‌هایی وجود دارد که باید از آنها پیروی کنم؟
- آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
در خصوص پرسیدن سوالات خود هیچ گونه شک و تردیدی به خرج ندهید.
باید چه انتظاراتی از پزشک داشته باشید؟
پزشک نیز سوالات زیر را از شما می‌پرسد:
- کدام قسمت از پای شما دردناک است؟
- آیا اخیراً عمل جراحی انجام داده‌اید؟
- آیا اخیراً ران شما دچار آسیب دیدگی ناشی از تصادفات خودرویی یا موتور سیکلت شده است؟
- آیا شما به طور مکرر به انجام تمریناتی از قبیل دوچرخه سواری می‌پردازید که ناحیه ران شما را درگیر کرده است؟
- آیا اخیراً دچار چاقی و اضافه وزن شده‌اید؟
- آیا دیابت دارید؟
- آیا احساس درد و سوزش ران شما موقتی است یا دائمی؟
- شدت علائم شما به چه صورت است؟
- انجام دادن کدام فعالیت‌ها باعث بدتر شدن علائم شما میشود؟
- آیا در پای خود دچار ضعف و ناتوانی هستید؟
نظرات
سلام ببخشید من کرونا گرفتم الان بعداز ده روز قرنطینه و بدون هیچ مشکلی فقط ران پای چپم سوزن سوزن میشه چکار باید انجام بدم
خیلی مفید بود و منو آروم کرد سپاس
سلام
من هنگامه خوابیدن ویانشستن دچار خواب رفتن وسوزن سوزن شدنه ران پای چپ رو دچارم قرصه تیروئیدهم مصرف میکنم
بفرمائید مشکل از چی میتونه باشه؟؟
تشکر🌹🙌
باید معاینه شوید
سلام. من چند وقت ی بار پوست پام معمولا رانم انگار ک میسوزه وقتی لمسش میکنم یا حتی پارچه شلوار میخوره بهش و ابم ک روش میریزه خیلی میسوزه کمی هم استخوان اون قسمت درد میگیره. ممکنه مشکل جدی باشه؟ از چی میتونه باشه این مشکل؟؟
سلام
من چند سالی هست که این مشکل را دارم (سوزش ران پای راست) اما وقتی رفتم انتقال خون و خون اهدا کردم تا یک سالی خوب شد و هر سال همین کار را میکنم
خیلی مفید بود ممنون
با عرض سلام بنده ۴۰ روز بعلت اندوکاردیت (عفونت دریچه قلبم) تحت درمان با انتی بیوتیک تراپی بودم در ابتدای بیماری پاهای من از زانو به پایین دوهفته دچار درد شدید و بب حسی شده بود که از هفته دوم پس از چند روز راه رفتن بهتر شد ولی در اواخر درمان آنتی بیوتیک تراپی پای من از قسمت مفصل ران دچار التهاب شده و درد داره به طوری که در راه رفتن مشکل دارم وبعد از ۱۰ روز مصرف ناپروکسن ۵۰۰ دردش کم شده ولی التهاب همچنان هست و از روز دهم روی عضلات داخلی رانم چند سانتی متر بالاتر از زانو دچار سوزش و تیرکشیدگی میشوم خواستم بپرسم من الان چیکارکنم ممنون
باسلام مدتچند ماه است پای راستم از ناحیه روی راتاپنجه پایم بشدت حالت سوزش شدید داردبطوری که دردش قابل تحمل نیست لطفآ درضمن نوک انگشتان پایم به شدت سردمیشوندلطفآ بفرمائیدچکار کنم ویاید به چه دکتری با چه تخصصی مراجعه کنم
سلام من چند سالى هست روى زانو به طرف بالا وقتى میخوارونم بى حس هست و کمى سوزن سوزن میزنه هیچ دکترى در المان نفهمیدن از چى هست لطفا کمکم کنید چون داره کم کم درد هم میگیره🥺🙏🏻
ضمن عرض ادب ، بعرض می رسانم بنده سالها است دچار این مشکل هستم و متاسفانه از سوزش سطح پوست پای چپ آغاز و تدریجا این بی حسی و سوزش ادامه یافت و در حال حاضر هر دو پا دچار این مشکل شده و در حین مشکل فوق ، دیگر نه تنها بی حسی و سوزش سطح پوست ( از سطح قسمت بیرونی هر دو ران از سر زانوها تا کشاله ران ) درد عجیب و طاقت فرسا نیز اضافه گردیده !!؟ البته به چند پزشک مراجعه نمودم حدود ۵ نوبت داروی لازمه که اشاره فرمودید در ران و روی عصب ناحیه کشاله تزریق گردید که درد تخفیف پیدا کرد و لکن مجدد ادامه پیدا نمود و بشدت آزار دهنده شده است لطفا اعلام نظر فرمایید با این شرایط چه توصیه ای می نمایید، آیا قطع عصب پوست پاها مشکل را حل میکند یا مشکل دیگری بوجود خواهد آورد ( بنده مرد و ۵۷ ساله با قد ۱۷۹ و وزن ۱۱۲ میباشم این مشکل قریب به ۱۰ سال وجود دارد البته از روشهای سنتی و ماساژ هم استفاده نموده ام ) متشکرم
با سلام یه چندسالئ که رون های پاهام حتی لمس که میشوند وحشتناک میسوزه یکی از پاهام دقیقا پشت قسمت ران هم به اسم سوختگی مورد جراحی سرپایی قرار گرفت که گزارش بیمارستانی که گمان کنم پوست باشه دارم که نظر داده بود که به عمد باعث تاول های مکرر در اقسا نقاط بدنم شده بودند که قصد دارم بلکل با دستور قضایی به پزشکی قانونی مراجعه کنم اگه میشه کمی راهنمایی بفرماایید ریه امم هم از همون تاریخ مشکل داره یه کم که فشار بهش میاد انگار حقیقتن نفس های آخرم و به زور وسوزش فراوان تو ناحیه تنفسی دارم
بسیار عالی و توضیحات کامل بود.
درمان پزشکم هم همین بود. ولی خیلی خوبه که آدم از بیماری خودش اطلاعات کامل داشته باشد. سپاسگزارم