انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز یکی از عارضه‌های اسکلتی است که ممکن است در برخی از افراد پیش بیاید. انحراف ستون فقرات می‌تواند دلایلی مادر زادی و یا اکتسابی داشته باشد در ادامه با ما همراه باشید تا در مورد انحراف ستون فقرات بیشتر بدانید.
اسکولیوز (Scoliosis) انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است. شکل طبیعی ستون فقرات یک فرد شامل یک منحنی در بالای شانه و یک منحنی در قسمت تحتانی کمر است. اگر ستون فقرات شما از یک طرف به سمت دیگر خمیده باشد یا به شکل “S” یا “C” باشد، ممکن است شما دچار اسکولیوز شوید.
طبق آمار انجمن جراحان مغز و اعصاب آمریکا (AANS)، حدود ۸۰ درصد موارد اسکولیوز هیچ دلیل قابل شناسایی ندارند. این بیماری اغلب در هفت سال اول زندگی کودک تشخیص داده می‌شود. علل شایع عبارت‌اند از:
- نقایص هنگام تولد
- ناهنجاری‌های عصبی
- شرایط ژنتیکی
انواع رایج انحراف ستون فقرات چیست؟
بزرگ‌ترین دسته اسکولیوز، اسکولیوز ایدیوپاتیک است، اصطلاحی که برای اشاره به مواردی که دلیل قطعی ندارند استفاده می‌شود. اسکولیوز ایدیوپاتیک توسط گروه سنی تقسیم می‌شود:
- شیرخوار: ۰ تا ۳ سال
- نوجوان: ۴ تا ۱۰ سال
- نوجوان: ۱۱ تا ۱۸ سال
- بزرگ‌سال: ۱۸+ سال
از بین این موارد، اسکولیوز ایدیوپاتیک بزرگ‌سالان شایع‌ترین است. پزشکان علت تقریبی ۲۰ درصد موارد انحراف ستون فقرات را تشخیص می‌دهند. این‌ها شامل انواع مختلف اسکولیوز ازجمله:
_ مادرزادی که در آن ناهنجاری‌های ستون فقرات در بدو تولد آشکار است
_ عصبی، وقتی ناهنجاری‌های عصبی روی عضلات ستون فقرات تأثیر می‌گذارد
_ اسکولیوز همچنین می‌تواند به‌عنوان ساختاری یا غیر ساختاری طبقه‌بندی شود. در اسکولیوز ساختاری، منحنی ستون فقرات در اثر بیماری، آسیب‌دیدگی یا نقص هنگام تولد ایجاد می‌شود و دائمی است. اسکولیوز غیر ساختاری منحنی‌های موقتی را تعریف می‌کند که قابل رفع هستند.
علائم انحراف ستون فقرات
علائم بسته به میزان انحراف متفاوت است. علائم شایع مرتبط شامل موارد زیر است:
- یک شانه بالاتر از دیگری است
- یک شانه‌ای که بیش از دیگری چسبیده است
- باسن ناهموار
- ستون فقرات چرخان
- تنفس به دلیل کاهش ناحیه در قفسه سینه برای گسترش ریه‌ها
- کمردرد
چه عواملی باعث اسکولیوز می‌شود؟
علت انحراف ستون فقرات اغلب نمی‌تواند مشخص شود. دلایل عمده‌ای که پزشکان می‌توانند شناسایی کنند عبارت‌اند از:
_ فلج مغزی، گروهی از اختلالات سیستم عصبی که بر حرکت، یادگیری، شنیدن، دیدن و تفکر تأثیر می‌گذارد
_ دیستروفی عضلانی، گروهی از اختلالات ژنتیکی که منجر به ضعف عضلات می‌شوند
_ نقایص هنگام تولد که بر استخوان‌های نخاعی یک کودک تأثیر می‌گذارد، مانند اسپینا بیفیدا
_ صدمات نخاعی یا عفونت
_ افرادی که سابقه انحراف ستون فقرات در خانواده دارند بیشتر احتمال دارد این بیماری را دچار شوند. دختران به احتمال زیاد نسبت به پسران نوع شدید انحراف ستون فقرات دارند.
اسکولیوز چگونه تشخیص داده می‌شود؟
معاینه فیزیکی ستون فقرات شما اولین قدم است که پزشک برای تشخیص انحراف ستون فقرات در شما انجام می‌دهد. پزشک شما همچنین ممکن است برخی از آزمایشات تصویربرداری را برای بررسی دقیق‌تر ستون فقرات شما تجویز کند.
معاینه بدنی
پزشک شما ممکن است در یک معاینه بدنی در هنگام ایستادن انحنای ستون فقرات شما را بررسی کند اینکه شانه‌ها و ناحیه کمر شما متقارن هستند یا خیر. در مرحله بعد، پزشک از شما می‌خواهد که به جلو خم شوید و به دنبال هرگونه انحنای کمر و ناحیه پایین ستون مهره های شما است.
تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری که ممکن است پزشک شما برای جستجوی انحراف ستون فقرات تجویز کند شامل موارد زیر است:
اشعه ایکس: در طول این آزمایش، مقادیر کمی از اشعه برای ایجاد تصویری از ستون فقرات شما استفاده می‌شود.
اسکن MRI: در این آزمایش از امواج رادیویی و مغناطیسی استفاده می‌شود تا تصویری دقیق از استخوان‌ها و بافت اطراف آن‌ها به دست آید.
سی‌تی‌اسکن: در طی این آزمایش، اشعه ایکس با زوایای مختلفی تهیه می‌شود تا از تصویر ۳ بعدی از بدن عکس گرفته شود.
اسکن استخوان: این آزمایش یک محلول رادیواکتیو تزریق شده در خون شما را نشان می‌دهد که در مناطقی با افزایش گردش خون متمرکز می‌شود و ناهنجاری‌های انحراف ستون فقرات را برجسته می‌کند.
گزینه‌های درمانی برای انحراف ستون فقرات چیست؟
درمان به عوامل متعددی بستگی دارد، درجه انحنای ستون فقرات یکی از مهم‌ترین آن‌هاست. همچنین پزشک به عوامل زیر نیز توجه خواهد نمود:
- سن
- آیا احتمال دارد که بیمار رشد خود را ادامه دهد
- مقدار و نوع انحنا
- نوع اسکولیوز
گزینه‌های درمانی اصلی مهاربندی و جراحی است.
مهاربندی انحراف ستون فقرات
اگر فرد هنوز در حال رشد است و انحنای آن بیش از ۲۵ تا ۴۰ درجه است، ممکن است فرد مبتلا نیاز به استفاده از بریس داشته باشد. بریس ها ستون فقرات را صاف نخواهند کرد، اما می‌توانند مانع از افزایش انحنای بدن شوند. این روش درمانی برای مواردی که زود تشخیص داده می‌شود، مؤثرتر است. افرادی که به بریس نیاز دارند باید روزانه ۱۶ تا ۲۳ ساعت آن را بپوشند تا انحنای خود را متوقف کنند. پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که کودکان تا زمان رسیدن به سن بلوغ، بند خود را بپوشند و آن را تا زمانی که رشدشان متوقف می‌شود ادامه دهند.
دو نوع بریس وجود دارد:
زیر بغل: ساخته شده از پلاستیک و متناسب با بدن، این بریس تقریباً هنگام پوشیدن مشخص نیست. این مورد برای درمان منحنی‌های پایین ستون فقرات استفاده می‌شود و در قسمت تحتانی بدن قرار می‌گیرد.
میلواکی: این بریس از گردن شروع می‌شود و به‌جز پاها و بازوها، تمام تنه را می‌پوشاند. برای منحنی‌هایی استفاده می‌شود که بند زیر بغل نمی‌تواند جواب دهد.
عمل جراحی انحراف ستون فقرات
جراحی معمولاً برای افرادی که منحنی آن‌ها بیش از ۴۰ درجه باشد، است. بااین‌حال، اگر مبتلا به اسکولیوز شده باشید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و صحبت کنید که چه میزان این انحراف ستون فقرات زندگی شما را تحت‌الشعاع قرار داده است و باعث ناراحتی شما شده است.
فیوژن ستون فقرات جراحی استاندارد اسکولیوز است. در این روش، پزشک با استفاده از پیوند استخوان، میله و پیچ، مهره‌های شما را به هم متصل می‌کند. پیوند استخوان از استخوان یا ماده‌ای مانند آن تشکیل شده است. میله‌ها ستون فقرات شما را در حالت مستقیمی قرار می‌دهد و پیچ‌ها آن‌ها را در جای خود نگه می‌دارد. میله‌ها در بزرگ‌سالی قابل تنظیم هستند.
هر جراحی می تواند عوارض و خطراتی را به دنبال داشته باشد. برخی از خطرات جراحی فیوژن نخاعی عبارت‌اند از:
- خون‌ریزی بیش‌ازحد
- عدم بهبودی
- عفونت
- درد
- آسیب عصبی
چشم‌انداز بلند مدت اسکولیوز به میزان انحنای شدید بستگی دارد. در موارد خفیف تا متوسط، این شرایط دخالت در فعالیت ها و عملکردهای روزمره نخواهد داشت. افراد مبتلا به اشکال شدید اسکولیوز ممکن است محدودیت جسمی داشته باشند. زندگی با اسکولیوز دشوار است. اگر به دنبال راهنمایی برای مدیریت اسکولیوز هستید، ممکن است بخواهید یک گروه پشتیبانی را جستجو کنید.
دانستی هایی پیرامون انحراف ستون فقرات
انحراف ستون فقرات یک بیماری ستون فقرات است که اغلب در نوجوانان مشاهده می‌شود. اطلاعاتی که در ادامه باید مورد توجه والدین قرار بگیرند ، شامل :
تشخیص زودهنگام مهم است
مهم است که والدین اطمینان داشته باشند که فرزندانشان معاینه منظم را انجام می‌دهند تا شرایطی مانند انحراف زود هنگام تشخیص داده و مدیریت شود. اگر انحراف ستون فقرات قبل از آنکه کودک رشد داشته باشد تشخیص داده شود، پزشک متخصص می‌تواند برنامه درمانی را تعیین کند که مانع از ایجاد انحراف بیشتر در مواقع رشد شود. علائم رایج انحراف ستون فقرات شامل شانه‌ها یا باسن ناهموار است، اما به‌طورکلی، یک بیماری بدون درد است که ممکن است تا یک معاینه روتین یا جسمی مشخص نباشد.
بیشتر موارد انحراف ستون فقرات علت شناخته شده‌ای ندارد
اگر فرزند شما به اسکولیوز مبتلا شده باشد، تقصیر شما نیست. والدین سعی دارند که هر کاری می‌توانند برای جلوگیری از ابتلا فرزندانشان به انحراف ستون فقرات انجام دهند، اما اسکولیوز بیماری بسیار جالبی است زیرا در حال حاضر هیچ روش شناخته شده‌ای از علت یا پیشگیری وجود ندارد.
فقط درصد کمی از بیماران مبتلا به اسکولیوز نیاز به درمان دارند
تنها درصد کمی – حدود ۳۰٪ – نیاز به مهاربندی دارند و حتی درصد کمتری – حدود ۱۰٪ – از بیماران به عمل جراحی نیاز دارند. اگر فرزند شما به اسکولیوز مبتلا شده باشد، نترسید. انحراف ستون فقرات با تشخیص به موقع یک بیماری بسیار قابل‌کنترل است. برای کودکانی که هنوز در حال رشد هستند، می‌توان از یک بریس بیرونی خارجی برای جلوگیری از بدتر شدن بیشتر اسکولیوز در هنگام رشد کودک استفاده کرد. حتی در هنگام پوشیدن بند، اکثر کودکان زندگی عادی را پشت سر می‌گذارند و در فعالیت‌های همسالان خود شرکت می‌کنند.
جمع‌بندی
اسکولیوز انحنای جانبی ستون فقرات است که اغلب در طول رشد، درست قبل از بلوغ اتفاق می‌افتد. درحالی که انحراف می‌تواند در شرایطی مانند فلج مغزی و دیستروفی عضلانی ایجاد شود، علت بیشتر انحراف ناشناخته است. حدود ۳٪ از بزرگ‌سالان دارای اسکولیوز هستند.
بیشتر موارد انحراف خفیف است، اما برخی از ناهنجاری‌های ستون فقرات همچنان با رشد کودکان شدیدتر می‌شوند. انحراف ستون فقرات شدید می‌تواند ناتوان‌کننده باشد. منحنی ستون فقرات خصوصاً شدید می‌تواند میزان فضای داخل سینه را کاهش دهد و عملکرد صحیح ریه‌ها را دشوار می‌کند.
کودکانی که دارای انحراف خفیف هستند، معمولاً با اشعه X مورد بررسی قرار می‌گیرند تا ببینند منحنی رو به وخامت می‌رود. در بسیاری موارد، هیچ درمانی لازم نیست. برای جلوگیری از بدتر شدن منحنی، برخی از کودکان باید از بریس استفاده کنند. برخی دیگر ممکن است برای جلوگیری از بدتر شدن اسکولیوز و صاف کردن موارد شدید اسکولیوز، نیاز به عمل جراحی داشته باشند.
نظرات