عفونت دیسک کمر یا دیسکیتیس (discitis)، نوعی التهاب است که در دیسک‌های بین‌مهره‌ای ستون فقرات، در ناحیه کمر، اتفاق می‌افتد. عفونت ایجادشده در دیسک‌ها باعث التهاب و تورم شده و فشار بسیاری را بر روی دیسک وارد می‌کند که در نهایت منجر به درد شدید کمر می‌گردد. عفونت دیسک معمولا منشا ویروسی و باکتریایی دارد یا می‌تواند در اثر یک اختلال خود ایمنی و بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد شود. این عفونت به هر دلیلی که ایجاد شده باشد، باید سریعا درمان گردد تا به بخش‌های دیگر بدن نفوذ پیدا نکند. در این بخش به بررسی علائم و نشانه‌های عفونت دیسک کمر پرداخته و راه‌های درمانی آن را نیز بیان می‌کنیم. با ما همراه باشید.
هر انسان دارای ۲۶ مهره در بخش ستون فقرات است. مهره‌های ستون فقرات بر روی همدیگر قرار دارند و توسط صفحات انعطاف‌پذیری از یکدیگر جدا می‌شوند. این صفحات از جنس غضروف هستند و دیسک نام دارند. دیسک‌ها مانع از سایش مهره‌ها بر روی یکدیگر شده و از ایجاد ضربه به مهره‌ها جلوگیری می‌کنند. علاوه بر این، دیسک‌ها به حرکت ستون فقرات کمک کرده و باعث چرخیدن به سمت چپ و راست، خم شدن و … می‌شوند.
هر فرد در حالت طبیعی دارای ۴ دیسک کمر است که در بین مهره‌های کمر قرار دارد. این دیسک‌ها ممکن است دچار آسیب‌ها و اختلالاتی شوند که یکی از آن‌ها عفونت دیسک کمر است.
علائم و نشانه‌های عفونت دیسک کمر
عفونت دیسک کمر می‌تواند در یکی از مهره‌های کمر اتفاق بیفتد که بسته به محل آن، بخش بالایی یا پایینی کمر دچار درد شدید می‌شود. علائم عفونت دیسک کمر عبارتند از:
- یکی از مهم‌ترین علائم عفونت، تب و بالارفتن دمای بدن است.
- سفت شدن ماهیچه‌ها در ناحیه عفونت و برآمدگی آن‌ها، از دیگر نشانه‌های عفونت دیسک کمر است.
- وضعیت بدن بیمار در حالت نشسته یا ایستاده تغییر می‌کند.
- فرد در انجام فعالیت روزانه دچار مشکل می‌شود و به راحتی نمی‌تواند کارهای خود را انجام دهد.
- فرد در ناحیه شکم احساس درد یا ناراحتی دارد.
دلایل ایجاد عفونت دیسک کمر
عفونت دیسک کمر معمولا منشا ویروسی یا باکتریایی دارد یا نتیجه یک اختلال خودایمنی در بدن است. در واقع عفونت پاسخ سیستم ایمنی بدن به وضعیت ایجادشده میباشد که منجر به التهاب و درد شدید در ناحیه آسیب‌دیده می‌گردد. اما چه شرایطی باعث می‌شود فرد در معرض عفونت دیسک کمر قرار گیرد؟ این شرایط عبارتند از:
- در صورتی که فرد دچار اختلال خودایمنی باشد، احتمال بروز عفونت دیسک کمر در او افزایش می‌یابد. از جمله اختلالات خودایمنی می‌توان به دیابت نوع اول، لوپوس و آرتریت روماتوئید، اشاره کرد.
- ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن از دیگر مواردی است که بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات، از جمله عفونت دیسک کمر را به دنبال دارد.
- استفاده از برخی داروهای تزریقی، احتمال بروز عفونت دیسک کمر را در افراد افزایش می‌دهد.
- افرادی که در دوره نقاهت بعد از عمل جراحی قرار دارند باید مراقبت کاملی از خود داشته باشند. این افراد نیز در معرض ابتلا به عفونت دیسک کمر قرار دارند.
- این بیماری اغلب کودکان زیر ۱۰ سال را مبتلا می‌کند. در واقع می‌توان گفت کودکان و نوجوانان بیشتر در معرض عفونت دیسک کمر قرار دارند.
روش های تشخیص
همان‌طور که در بالا اشاره شد، فرد مبتلا به عفونت، درد شدیدی را در ناحیه کمر احساس می‌کند و در فعالیت‌های روزانه خود دچار مشکل می‌شود. پزشک برای تشخیص علت درد و اختلال ایجاد شده آزمایشاتی را برای بیمار تجویز می‌کند که عبارتند از:
آزمایش خون: آزمایش خون یکی از رایج‌ترین راه‌های تشخیص عفونت در بدن است. در این موارد آزمایش CBC برای بیمار تجویز می‌گردد که سلول‌های خون شامل گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر تعداد گلبول‌های سفید خون بیشتر از گلبول‌های قرمز باشد، نشان‌دهنده وجود عفونت در بدن است. علاوه بر این، می‌توان از آزمایش سنجش سرعت رسوب گلبول قرمز در بدن نیز برای تشخیص عفونت استفاده کرد.
اسکن استخوان: اسکن استخوان امکان بررسی مهره‌ها و فضاهای اطراف آن را به پزشکان می‌دهد که در آن قدرت حیاتی استخوان‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته و میزان عفونت در آن سنجیده می‌شود. برای انجام اسکن استخوان، مواد رادیواکتیو به بیمار تزریق می‌گردد. این مواد از طریق خون وارد استخوان‌ها شده و در استخوان‌های که در حال رشد هستند یا دچار شکستگی می‌باشند، جمع می‌گردند. سپس با استفاده از یک دوربین از مکان‌های حاوی موراد رادیواکتیو، تصویربرداری می‌شود. در واقع دوربین قادر است این مواد را در بدن تشخیص داده و دقیقا از همان محل تصویربرداری کند.
تصویربرداری اشعه ایکس یا ام‌ارآی: عفونت و التهاب باعث کند شدن حرکت بخشی از بدن می‌شود. تصویربرداری این کندی را شناسایی کرده و امکان تشخیص عفونت را به پزشک می‌دهد.
تجزیه و تحلیل بافت: در این آزمایش پزشک مقداری از بافت نخاعی فرد بیمار را برداشته و آن را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می‌دهد.
درمان عفونت دیسک کمر
برای درمان عفونت بخش‌های مختلف ستون فقرات، نیاز به یک تیم پزشکی است. این تیم شامل متخصص بیماری‌های عفونی، متخصص رادیولوژی عصبی و جراح ستون فقرات میباشد که در کنار هم و با در نظر گرفتن سابقه پزشکی بیمار و جواب آزمایشات، بهترین راهکار را برای درمان بیمار پیشنهاد می‌دهند. راه‌های مختلفی برای درمان عفونت دیسک کمر وجود دارد که عبارتند از:
- دارودرمانی: پزشک پس از تشخیص عفونت دیسک کمر، منشا آن را پیدا کرده و متناسب با آن برای بیمار دارو تجویز می‌کند. در این موارد برای عفونت‌های باکتریایی، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌گردد و اگر بیمار دچار اختلالات خودایمنی باشد، از داروهای ضدالتهابی برای او استفاده می‌شود.
- استراحت: کاهش فعالیت‌های روزانه، کنار گذاشتن کارهای سنگین و استراحت، از دیگر درمان‌هایی است که برای عفونت دیسک کمر پیشنهاد می‌گردد.
- استفاده از کمربندهای طبی: در برخی مواقع پزشک برای کاهش درد و فشار بر روی کمر، کمربندهای طبی را برای بیمار تجویز می‌کند که باید طبق دستور پزشک مورد استفاده قرار گیرد.
- عمل جراحی: درمان‌های تهاجمی، مانند عمل جراحی، آخرین راه‌حل برای درمان عفونت دیسک کمر است که در مواردی بسیار نادر پیشنهاد می‌گردد.
درمان با دارو
اولین راه برای درمان عفونت دیسک کمر، تجویز داروست. در این موارد پزشک ابتدا علت عفونت را مشخص کرده و متناسب با آن داروهایی را برای بیمار تجویز می‌کند.
- اگر عفونت ویروسی باشد، معمولا خودبخود برطرف می‌گردد و نیازی به مصرف دارو نیست.
- در صورتی که منشا عفونت باکتریایی باشد، پزشک آنتی‌بیوتیک را برای بیمار تجویز می‌کند.
- اگر عفونت به دلیل ضعف سیستم ایمنی بدن یا بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد شده باشد، پزشک از داروهای ضدالتهابی استفاده کرده و در کنار آن به درمان بیماری نیز می‌پردازد تا زمینه التهاب را به طور کلی از بین ببرد.
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، مانند ایبوپروفن، از جمله داروهایی هستند که برای کاهش درد بیمار برای عفونت‌های شدید تجویز می‌شوند.
دقت داشته باشید که مصرف مداوم برخی از داروها، مانند آنتی‌بیوتیک، عوارض جانبی نامطلوبی دارد. بنابراین، مصرف دارو برای عفونت‌های مزمن و به مدت طولانی، اصلا پیشنهاد نمی‌شود.
درمان عفونت دیسک کمر با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی، از جمله درمان‌هایی است که برای اختلالات استخوانی و بیماری‌های مربوط به ستون فقرات توصیه می‌گردد. فیزیوتراپی از تحلیل توده عضلانی بیمار جلوگیری کرده و باعث حفظ قدرت تحرک او می‌شود. در این جا فیزیوتراپ حرکات ورزشی تقویتی و کششی را برای بیمار تجویز می‌کند و با استفاده از این حرکات، وضعیت و تراز بدن را مورد اصلاح قرار می‌دهد. متخصص فیزیوتراپی روش‌های صحیح بلند کردن اجسام، درست نشستن و قرار دادن بدن در حالت مناسب را به بیمار آموزش می‌دهد.
نکته‌ای که در این بیماری باید موردتوجه قرار گیرد، بررسی دامنه تحرک لگن بیمار است. خشکی لگن باعث تشدید درد شده و فشار بیشتری را به عضلات کمر وارد می‌کند. از این رو، فیزیوتراپ این مسئله را مورد بررسی قرار داده و با استفاده از نرمش‌ها و حرکات مربوطه، دامنه حرکتی لگن را بهبود می‌بخشد و آن را تقویت می‌کند. فیزیوتراپ برای کاهش درد بیمار از مواردی چون گرمادرمانی، سرمادرمانی، اولتراسوند و ماساژ کمک می‌گیرد.
جراحی عفونت دیسک کمر
جراحی، آخرین راه درمانی عفونت دیسک کمر است که در مواردی نادر پیشنهاد می‌گردد. پزشک در ابتدا سعی می‌کند تا با استفاده از روش‌های غیرتهاجمی بیمار را درمان نماید. در صورتی که بیمار یکی از شرایط زیر را دارا باشد، عمل جراحی برای او در نظر گرفته می‌شود:
- در صورتی که عفونت به استخوان نفوذ کرده باشد و بخش قابل‌توجهی از آن را در برگرفته باشد.
- در صورتی که ستون فقرات بیمار دچار نقص عصبی شده باشد.
- در صورتی که عفونت میکروبی وارد خون بیمار شده باشد.
- در صورتی که تزریق وریدی و استفاده از آنتی‌بیوتیک برای رفع عفونت باکتریایی پاسخگو نباشد.
در این موارد پزشک عمل جراحی را به بیمار توصیه می‌کند و از این طریق بافت آلوده را از بدن بیمار خارج می‌نماید.
در این مقاله عفونت دیسک کمر، علائم و راه‌های درمانی آن را مورد بررسی قرار دادیم. در صورتی که دچار بیماری‌های خودایمنی یا ضعف سیستم ایمنی بدن هستید، حتما شرایط خود را در نظر داشته باشید و در صورت بروز درد در ناحیه کمر، سریعا به پزشک مراجعه نمایید. در این صورت می‌توانید در مراحل اولیه بیماری آن را درمان کرده و هرچه سریع‌تر سلامتی خود را به دست آورید.
نظرات
سلام پدرم با عفونت شدید دیسک به حالت کما رفته البته دیابتی و دیالیزی و قلب ۲۰درصد میباشد تا امروز ۱۸ روز در کما است